Page 485 - Multidisipliner Covid 19
P. 485
COVID-19 ve Böbrek Hastal›klar›
ölüme neden olan ARDS’de hiperinflamatuvar durum veya sitokin salınım
sendromu gelişir. Özellikle nakilli hastalarda hiperinflamatuvar sendrom-
larda anakinra (IL-1 reseptör antagonisti), tosilizumab (IL-6’ya karşı
monoklonal antikor), İV immünglobulin ve steroidler gibi tedavilere
ihtiyaç duyulmaktadır. Siklosporin de kimerik antijen reseptör T hücre
tedavisi sorası gelişen aşırı proinflamatuvar sitokin salınımı ile seyreden
hemofagositik lenfohistiyositozis tedavisinde başarılı bir şekilde kullanılmış,
aktive T hücre aracılı IL-2 gen transkripsiyonunu inhibe etmiş, hücre
proliferasyonunu ve eş zamanlı diğer sitokinlerin üretimini de azaltmıştır.
Terapötik aralıkta CNI’lar SARS-COV-2 ilişkili sitokin salınım sendromunu
azaltabilirler. Daha fazla kanıt gerekmekle birlikte, enfeksiyonun
hiperinflamatuvar evresinde zararlı etkileri olmadığı ve virüs üzerinde
inhibitör özelliklerinin olma potansiyeli nedeniyle, SARS-CoV-2 ile enfekte
olan böbrek nakilli hastalarda idame siklosporin ve takrolimus tedavisine
devam edilmesi düşünülebilir (65). “ERA-EDTA Descartes” grubu, nakil
sonrası 3-6 aylık süreçteki hastaları hedef alan bir algoritma oluşturmaya
çalışmıştır (Tablo 3) (66). Takrolimus ve siklosporinin bloke ettiği
immünofilin yolağının koronavirus için gerekli yol olduğu düşünülmüş
ancak klinikte bu gösterilememiştir. Yine immünsüpresif tedavinin
tamamen kesilmesi durumunda hiperinflamatuvar sürecin tetikleneceği
düşünülmektedir.
Tablo 3. Böbrek nakli sonrası 3-6. ayda olan hastalarda COVID-19 ilişkili
immünsüpresif tedavi yönetimi (66)
COVID-19 durumu İmmünsüpresif tedavi
Asemptomatik preemptif veya proaktif değişikliğe gerek yok
ayaktan, stabil hastalar
(bilgi yok)
Asemptomatik, yüksek riskliyse*: üçlü tedavide AZA/MPA/mTORi’yi
sürüntü (+) hastalar azaltmayı/durdurmayı düşünün
Hafif üst solunum 3’lü tedavide MMF/AZA/mTORi kesilmeli,
ve/veya steroid ve CNI devam edilmeli
gastrointestinal
semptomlar (pnömoni 2’li tedavide tedaviye devam
bulguları ve hastaneye (steroidli)
484