Page 474 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 27

edildiği alanda yer alan cihaz, sandalye, yatak, masa gibi tüm malzeme,
ekipman ve mefruşat, standart prosedürler ve enfeksiyon kontrol talimatları
çerçevesinde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Ayrıca oda temizliği
ve yer yüzey dezenfeksiyonu yapılmalı ve oda havalandırılmalıdır. Temizlik
görevlisi kişisel koruyucu ekipman kullanmalı, işlem öncesinde ve
sonrasında el hijyenine uymalıdır (37).

5. Böbrek Nakli

İmmünsüpresyon nedeni ile böbrek nakli alıcılarında virüs atılımı uzayabilir.
Sağlık çalışanları dahil, temaslılara bulaşma riski yüksektir (44). Ülkemizde
Sağlık Bakanlığı, başlangıçtan itibaren Pandemi hastanelerinde; tedavisine
başlamış ve devam etmesi gereken hastaların bulunduğu organ nakli
merkezlerindeki yatakların mümkün olduğu kadar normal olarak
kullanılmaya devam edilmesi talimatını vermişti. SARS-CoV-2’ye maruz
kalan immünsüprese hastanın enfekte olma ve şiddetli hastalık geliştirme
riski yüksektir. Bu hastalarda COVID-19’un mortaliteyi arttıracağı tahmin
edilmektedir. Bu nedenle acil olmayan nakiller ertelenmelidir. Nakil
işlemine karar verirken vericinin ve alıcının COVID-19 enfeksiyonu
açısından değerlendirilmesi önemlidir (44). Çin Wuhan’da uzun süreli
takipli alıcıların sayısı 3,000’i aşmaktadır. İlk raporda kesin SARS-CoV-2
enfeksiyonu ve progresif pnömonisi olan 10 böbrek nakli alıcısı
sunulmuştur. 9’u iyileşirken, akut graft yetmezliği gelişen 1 alıcı progresif
solunum yetmezliğinden ölmüştür (45). Bu düşük enfeksiyon oranı, nakil
alıcılarının kendilerini sürekli korumaya yönelik eğitimleri ile ilişkili
olabilir. Çünkü hastalar özellikle yoğun influenza mevsiminde maske
takarlar. Bağışıklıkları normalden daha düşük olmasına rağmen, uzak
durma (sosyal mesafe), maske kullanma, el yıkama ve kendi kendine
izolasyon önlemleri kullanarak enfeksiyondan kendilerini koruyabilirler.
İtalya-Brescia Deneyimi ilk raporunda; 22 Mart 2020 itibariyle nakil yapılan
20 hastadan 5’i öldü, 4’ü YBÜ’ye kabul edildi ve 3’ü ortalama 13 gün sonra
taburcu edildi. COVID-19 enfeksiyonlu 21 hemodiyaliz hastasından 5’i,
5 KBH hastasından 2’si öldü (46).

Böbrek nakli kısa vadede yaşam kurtarıcı bir işlem değildir. Anti-timosit
globülin (ATG) kullanımı gerektiren nakiller, COVID-19 (+) kişilerin az
olduğu ülkelerde dahi yapılmamalıdır. Çünkü bu tedavi altında şiddetli

473