Page 459 - Multidisipliner Covid 19
P. 459
COVID-19 ve Böbrek Hastal›klar›
karşı duyarlılıklarını arttırabilir (8). Komplikasyonları azaltmak için lupus
nefritinde mikofenolat mofetil dozu azaltılması ya da kesilmesi,
antifosfolipaz antikor titresi artan membranöz nefropatili olguda rituximab
başlanması, ANCA ilişkili glomerülonefritte intravenöz (İV) siklofosfamid
tedavisi yerine oral tedavinin tercih edilmesi gibi tedavide önemli soruların
kanıta dayalı tatmin edici cevapları yoktur.
Bomback ve ark. (14) immünsüpresyon için bazı öneriler getirmişlerdir.
Kesin tanılı veya şüpheli COVID-19 enfeksiyonu olan hastalarda
antimetabolitler kesilmelidir. Riski azaltmak için 12 aydan fazladır
remisyonda kalan hastalarda da antimetabolitler kesilebilir. Uzun etkili
infüzyonlar yerine kısa etkili ve geri dönüşümlü ilaçlar tercih edilebilir.
Marjinal kriterler veya standart olmayan endikasyonlarda ve tahmini
glomerüler filtrasyon hızı (eGFR) stabil minimal semptomatik hastalarda
tedaviye başlanmamalıdır. İV siklofosfamid veya steroid infüzyonları
yerine oral formülasyonlara veya evde kullanılan infüzyon hizmetlerine
geçilebilir. Şayet hasta potansiyel yararlı olabilecek bir klinik çalışmadaysa,
oral veya subkütan ajanı evde, İV ajanı tüm COVID-19 önlemlerinin
alındığı bir infüzyon merkezinde almaya devam etmelidir. Böbrek biyopsisi
hastanın durumu kritik ise düşünülmelidir. Örneğin pozitif ANCA
serolojisine sahip hızlı seyirli glomerülonefrit (RPGN) olasılığı yüksek
olan bir hastada biyopsi yapmadan ampirik tedaviyi başlanabilir. Son
dönem böbrek hastalığına (SDBH) ilerleme riski yüksek olan lupus, anti-
GBM ve ANCA ilişkili vaskulit gibi RPGN’li hastalarda, böbrek yetmezliği
ilerleyebilen ve tromboz gibi komplikasyon riski yüksek ciddi nefrotik
sendromlu hastalarda, COVID-19 olmadığından emin olunduktan sonra
gerekli koruma önlemleri alınarak immünsüpresif tedavi yapılmalıdır.
Destekleyici tedavi ve diğer ilaçlar ile kontrol altına alınabilecek bazı
hastalıklarda, immünsüpresif tedaviler ertelenebilir: nefrotik sendromlu
membranöz nefropatili ve/veya antifosfolipaz antikor titresi artan
komplikasyonsuz veya böbrek fonksiyonu (eGFR) stabil hastalar, eGFR’si
korunan minimal değişiklik hastalığı (MDH) veya fokal segmental
glomerülosklerozu (FSGS), endokapiller hiperselülaritesi ve/veya kresent
yükü düşük IgA nefropatisi, tedavi rejimi standart olmayan
immünkompleks veya kompleman-aracılı membranoproliferatif
glomerülonefriti olan hastalar (14).
458