Page 211 - Multidisipliner Covid 19
P. 211
COVID-19 Tedavi Stratejileri
FDA veya Avrupa İlaç Ajansı dahil olmak üzere düzenleyici kurumlar
tarafından herhangi bir durumu tedavi etmek için onaylanmamıştır. Ancak
FDA, COVID-19 tedavisi için bu antiviral ilaca "acil durum onayı" verdiğini
duyurmuştur.
Dokuz ülkeden 61 COVID-19 hastasının yer aldığı açık etiketli bir kohort
çalışmasında remdesivirin, hastaların oksijen desteğine olan ihtiyaçları
konusunda iyileşme sağladığı, ancak hepatik enzim düzeylerinde artış,
ishal, döküntü, böbrek yetmezliği ve hipotansiyon gibi yan etkilerinin
sıklıkla görüldüğü rapor edilmiştir (40). Bu çalışmanın örneklem
büyüklüğünün önceden tanımlanmamış olması, kısa takip süresi, anti-
viral etkileri belirlemek için viral yük hakkında veri eksikliği ve kontrol
grubunun olmaması gibi önemli sınırlılıkları bulunmaktadır. Diğer taraftan,
çalışmayı remdesiviri geliştiren ilaç şirketinin fonlaması, çalışma tasarımını
ve hasta seçimini onaylaması ve makalenin hazırlanmasından sorumlu
olması akıllarda soru işaretlerine neden olmuştur. Fransa’da durumları
ciddi olan 3 yoğun bakım hastasına remdesivir tedavisi uygulanmış,
bunlardan ikisi iyileşip taburcu edilirken, üçüncü hasta multiorgan
yetmezliği nedeniyle vefat etmistir (41). Amerika Birleşik Devletleri'nde
ise, ilk koronavirus hastasına, hastalığının 11. günde remdesivir tedavisi
uygulandığı ve ertesi gün klinik durumu düzelip, oksijen tedavisinin
kesildiği rapor edilmiştir (42).
Son haftalarda yayınlanan ve 1059 kişinin dahil edildiği diğer bir çalışmada
(538 kişi remdesivir grubu, 521 kişi plasebo), 10 günlük remdesivir teda-
visinin (ilk gün 200 mg, sonraki günler 100 mg), plaseboya göre iyileşme
süresini hızlandırdığı gözlenmiştir (76). Plasebo grubunun olmadığı 397
hastanın dahil edildiği bir faz III çalışmada ise, 5 günlük remdesivir
tedavisinin sonuçlarının, aynı dozlarda (ilk gün 200 mg, sonraki günlerde
100 mg) kullanılan 10 günlük tedaviden anlamlı bir fark göstermediği
saptanmıştır (77).
Remdesivir ile ilgili randomize kontrollü ve örneklem sayısı büyük
çalışmalar ile ilgili veriler henüz yayınlanmamıştır. Eldeki verilere
dayanarak, COVID-19'un tedavisinde remdesivir'in terapötik etkinliği
veya güvenlik profili hakkında bir sonuç çıkartmak zor gibi görülmektedir.
Ancak yayınlanan çalışmalarda, karaciğer enzim düzeylerindeki artış
210