Page 209 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Tedavi Stratejileri

Lopinavir-ritonavir (400 mg/100 mg) kombinasyonu ile yapılan açık eti-
ketli, randomize, kontrollü bir çalışmada (toplam 199 hasta), 14 gün süre
ile oral yoldan günde 2 kez verilen kombinasyonun şiddetli COVID-19
hastalarında standart tedaviye karşılık herhangi bir üstünlüğü gösterileme-
miştir (25). Benzer şekilde, Çin'de 191 COVID-19 hastası ile yapılan retros-
pektif bir kohort çalışmasında, lopinavir-ritonavir kombinasyonunun has-
taların iyileşme süreleri üzerine herhangi bir etkisinin olmadığını rapor
edilmiştir (26). Orta şiddetli COVID-19 hastalarının dahil edildiği diğer
bir çalışma da ise (toplam 44 hasta), lopinovir/ritonavir kombinasyonunun
etkinliği arbidol ile karşılaştırılmış ve hastalığın prognozu açısından anlam-
lı bir fark saptanmamıştır (27). Kombinasyon tedavisine erken başlanması-
nın hastalığın şiddetini azalttığı yönünde etki yaptığı bildirilmiş ise de bu
sonucun yapılacak daha kapsamlı çalışmalar ile desteklenmesi gerekmek-
tedir (28). Lopinovir/ritonavir etkinliğinin (kontrol grubu), tedaviye ek-
lenen ribavirin ve interferon beta-1b (tedavi grubu) ile karşılaştırıldığı
diğer bir çalışmada, tedavi grubundaki hastalarda iyileşmenin ve virüsten
arınmanın daha hızlı olduğu rapor edilmiştir (73). Lopinavir-ritonavir
tedavisi esnasında, karaciğer hasarı, pankreatit, lökopeni, anemi, ciddi
deri döküntüleri, QT uzaması ve CYP3A enzim inhibisyonundan kaynak-
lanan ilaç etkileşme potansiyeli gibi riskler göz ardı edilmemelidir (29).

Umifenovir (Arbidol)

S protein/ACE2 etkileşmesini ve sonuçta virüsün membran füzyonunu
inhibe ederek etki gösteren, Rusya ve Çin’de influenza tedavisi ve
profilaksisisi için onay almış antiviral bir ilaçtır (30). İn vitro koşullarda
hepatit A ve B virüsleri, Ebola virüs, Lassa virüs, insan herpes virüs, polio-
virüs gibi birçok virüse karşı etkisi gösterilmiş geniş spektrumlu bir anti-
viraldir (31, 32).

Çin’in Wuhan kentinde Ocak 2020 ‘de yapılan pilot bir klinik çalışmada
(toplam 69 hasta), 9 gün boyunca günde 3 kez 400 mg umifenovir ile
tedavi edilen hastalarda (36 kişi) iyileşme oranında düzelme, mortalite de
ise anlamlı azalma saptanmıştır (33). Tek merkezli, retrospektif kohort
çalışmasında ise, lopinavir/ritonavir tedavisine ek olarak umifenovir (3
x 200 mg oral) kullanan hastalarda, kullanmayanlara göre akciğer tomografi
bulgularında daha fazla veya hızlı bir iyileşme saptanmıştır (34). Arbidolün

208