Page 207 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Tedavi Stratejileri

siklorokin, azitromisin veya bunların kombinasyonunun, bu ilaçları
kullanmayanlara göre ölüm oranında anlamlı bir fark yaratmadığı bildiril-
miştir (70).

ABD Gaziler Sağlık İdaresi tıp merkezlerinde tedavi gören 368 erkek
hastanın yer aldığı retrospektif bir çalışmada, hidroksiklorokin, hidrok-
siklorokin + azitromisin ve hidroksiklorokin almayan hastaların verileri
analiz edilmiştir. Bu analiz sonuçlarına göre, ölüm riskinin hidroksiklorokin
grubunda kontrole oranla daha yüksek olduğu bildirilmiştir. Bu verilere
ek olarak, ventilasyon riskinin ve ventilasyon sonrası ölüm riskinin 3 grup-
ta da farklı olmadığı saptanmıştır. Ancak, hastaların erkek ve ağırlıklı ola-
rak Afrikalı Amerikalı olması gibi önemli kısıtlılıkları bulunmaktadır (15).

Klorokin ve hidroksiklorokin ile ilgili ciddi durumdaki COVID-19
hastalarında yapılan çalışmaların erken bulguları da literatürde mevcuttur.
Bununla ilgili randomize çift kör, kontrollü faz 2b çalışmasında, yüksek
doz (2 x 600 mg, 10 gün) klorokin alan ciddi durumdaki hastalarda düşük
doza oranla (ilk gün 2 x 450 mg, sonrasında günlük 450 mg) QT aralığının
uzadığı ve klinik bulguların ölüme doğru eğilim gösterdiği rapor edilmiştir
(16). Konu ile ilgili 181 kişilik bir kohort çalışmasında, hidroksiklorokin
tedavisinin yoğun bakıma girişi, hastaneye yatış sonrası ölüm sayılarını
veya akut solunum sıkıntısı sendromu riskini değiştiremediği belirtilmiştir
(17). Diğer taraftan bu çalışmada, hastaların 8’inde gelişen QT aralığının
uzaması veya birinci derece atriyoventiküler blok nedeniyle
hidroksiklorokin tedavisine son verilmiştir. Bu durumun, yoğun bakım
hastalarında değişen renal ve hepatik fonksiyonlara bağlı doz
değişikliklerinden kaynaklanabileceği vurgulanmıştır. Doz değişiklikleri
ile ilgili Perinel ve arkadaşlarının (18) yoğun bakım hastalarında
hidroksiklorokinin dozunun farmakokinetik özelliklerini inceledikleri
çalışmada, böbrek disfonksiyonuna sahip hastalarda hidroksiklorokin kan
düzeylerinin diğer hastalara oranla daha yavaş arttığı gözlenmiştir. Bu
bulgulara göre çalışmada, terapötik seviyelere hızla ulaşmak için ilk gün
bir kez 800 mg, ardından yoğun bakım hastalarında 7 gün boyunca günde
iki kez 200 mg hidroksiklorokin önerilmiştir (18).

Klorokin ile ilgili bir önemli bir endişe, dar terapötik penceresi ve bunun
sonucu olarak toksisite riskidir. Özellikle yüksek kümülatif dozlarda

206