Page 213 - Multidisipliner Covid 19
P. 213
COVID-19 Tedavi Stratejileri
Orta ve şiddetli akut solunum sıkıntısı sendromu olan 15 kritik COVID-
19 hastasından oluşan bir kohort çalışmasında kortikosteroid tedavisinin,
arteriyel oksijenasyonunu düzeltirken, genel sağ kalım üzerine etkisinin
olmadığı gözlenmiştir (47). Diğer bir kohort çalışmasında ise (toplam 137
hasta), sürekli yüksek ateşi olan veya tomografi görüntülemesinde belirgin
kötüleşme gösteren 40 hastaya sitokin fırtınasını önlemek amacıyla
intravenöz metilprednizolon (3-5 gün boyunca 30-80 mg/gün) uygulan-
mıştır. Araştırmacılar, düşük dozlu ve kısa süreli intravenöz metil-
prednizolon tedavisinin hastaların klinik sonuçları üzerine olumlu etkisinin
olmadığını bildirmişlerdir (48).
Her ne kadar kortikosteroidlerin COVID-19’da yararlılıkları ile ilgili bilgiler
çok değilse de, diğer viral pnömonilerdeki etkinlikleri bu anlamda bir
fikir verebilir. SARS ve MERS hastalarında yapılan gözlemsel çalışmalar
bu ilaçların sağ kalım üzerine bir etkilerinin olmadığını, aksine solunum
yolundaki viral klerensi geciktirdiği, hiperglisemi, psikoz ve vasküler
nekroz gibi komplikasyonlara neden olduğunu ortaya koymuştur (49,50).
Diğer taraftan influenza pnömonili 6548 hastayı kapsayan 10 gözlemsel
çalışmanın dahil edildiği bir meta-analizde, kortikosteroid tedavisinin
gerek mortalite açısından gerekse de sekonder bir enfeksiyon açısından
risk oluşturduğu ortaya konmuştur (51). Dolayısı ile kortikosteroidlerin
COVID-19 tedavisindeki yararlılıkları şüpheli gibi gözükmektedir, ancak
belki de viral enfeksiyonlardan çok bakteriyel enfeksiyonlarda daha fazla
yararlı olabilirler (52).
Antisitokin ve immünomodülatör ilaçlar
Aşırı sitokin salıverilmesinin ve immün yanıttaki artışın akciğerler ve
diğer organlardaki hasarlardan önemli ölçüde sorumlu olduğu gerçeği
nedeni ile, enflamatuvar sitokinleri hedef alan monoklonal antikorlar
COVID-19 tedavisi için düşünülebilecek diğer bir yardımcı ilaç grubudur
(53). Çin’den bildirilen olgu vakalarında enflamasyon açısından en önemli
sitokinin IL-6 olduğu görülmektedir (26). Dolayısı ile IL-6’ya karşı
kullanılacak monoklonal antikorların enflamasyonla ilgili basamakları
önleyeceği düşünülebilir. Monoklonal antikor IL-6 reseptör antagonisti
tosilizumab FDA tarafından romatoid artrit ve sitokin salıverilme sendromu
için onay almış bir ilaçtır.
212