Page 148 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 09

- Sitokin fırtınası
- İntrakardiak dolum basıncı ve end-diastolik duvar stresi (BNP/NT-
proBNP artışı için)

2- Covid-19’da görülebilen kardiyak tablolar (3,6–8)

Covid-19’a bağlı gelişen kardiyak komplikasyonlar sıklıkla semptomların
(özellikle ateş) 15. gününden sonra gelişmektedir. Ancak hasta doğrudan
böyle bir tablo ile de karşımıza gelebilir. Gelişebilecek tablolar şunlardır:

- Akut kalp yetmezliği
- Akut koroner olaylar: Tip 1 veya Tip2 Mİ
- Miyokardit
- Aritmiler, ani kardiyak arrest

Covid-19’da kardiyovasküler sistemi doğrudan ve dolaylı etkileyen pek
çok süreç bir arada işlemektedir: Önceden var olan KVH, hipoksi, ARDS,
sitokin fırtınası, hipotansiyon, şok, mikrovasküler trombozlar, aritmiler,
stresle tetiklenen kardiyomiyopati, kardiyojenik şok, perikardiyal effüzyon,
viral miyokardiyal invasyon veya inflamasyon hep birlikte kardiyak
zedelenmeye yol açar. Bu nedenle bazı otörler “Akut Covid-19 Kardi-
yovasküler Sendrom” terimini önermişlerdir. Durumu gayet güzel özetleyen
bu terim giderek daha çok kullanılmaktadır (12).

Akut Koroner Olaylar: Tip 1 veya 2 Mİ şeklinde gelişebilir. Tip-1 Mİ’de
inflamasyon protrombotik sistem aktivasyonu plak rüptürü oluşurken,
Tip-2 Mİ miyokard inflamasyonu oksijen sunumunda azalmaya bağlı
olarak gelişen Mİ’dır. Covid-19’da her ikisi gelişebilir. Tanı klinik, EGK,
enzimler ve görüntüleme yöntemleri ile konur. Pandemi süresince kardiyak
yakınmalarla gelen ve Covid-19 kuşkusu olan hastalarda AKO için invaziv
girişim planlanması öncesinde hızlı test yararlı olabilir. Zaten Covid-19
tanısı almış hastada hastalık seyri sırasında da AKO gelişebilir. Pandemi
süresince erken invaziv girişim gerektiren yüksek riskli hastalar dışında
kalan hastalarda kalp kateterizasyonu yerine trombolitik tedaviye öncelik
verilebilir ve kateterizasyon yerine noninvaziv görüntülemeler öncelik
taşıyabilir. Ancak hastaların bu açıdan kardiyologlar tarafından hızla ve
dikkatle değerlendirilmesi gerekir. ESC ve TKD rehberlerinde risk grupları

147