Page 152 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 09

Şekil 1’de görüldüğü gibi Angiotensin I (Ang I), ACE aracılığı ile
AngiotensinII’ye (Ang II) dönüşür. Ang II pek çok etkileri yanında KVH
patogenezinde de rol oynayan zararlı etkilere yol açar: hipertofi, fibrozis
ve inflamasyonu arttırır, oksidatif stes ve apoptozu tetikler. ACEİ ve ARB
grubu ilaçların kullanılma amacı Ang II oluşumunu baskılayarak bu etkiyi
azaltmaktır. Öte yandan Ang II, ACE2 yardımıyla Angiotensin 1-7’ye
dönüştürülür. Ang 1-7 ise Ang II’nin tam tersi bir etkiye sahiptir: anti-
inflamatuar, anti-proliteratif, anti-fibrotik ve anti-apoptotik olup vazo-
dilatasyon yapar. Fizyolojik olarak Ang II ve Ang 1-7 arasında bir denge
vardır. Bu dengede ACE2 önemli bir rol oynar. Bu nedenle SARS ve Covid-
19’da virüsün reseptörü olduğu bilinen ACE2’nin virüsle bloke olmasının
Ang 1-7 oluşmasını önlemek yoluyla Ang II’de artışa, sonuçta da infla-
masyon ve doku hasarına yol açtığı düşünülmektedir. Bu mekanizma
SARS’da gösterilmişse de Covid-19 için halen net değildir. Öte yandan
ACEİ ve ARB kullananlarda azalan Ang II’ye yanıt olarak ACE2 miktarı
artmakta, yani upregüle olmaktadır (bunun az olan Ang II’nin mümkün
olduğu kadar çok Ang 1-7 dönüştürebilme çabası olduğu düşünülebilir). RAS
inhibitörlerinin kardiyoprotektif özellikleri de buradan gelmektedir.

ACE2 miktarı ve upregülasyon derecesi ACE2 içeren tüm organlarda aynı
değildir. Bununla ilgili çalışmalar daha çok invitro ve hayvan modellerine
dayandığından, bunun insanlar için geçerli olduğu kesin değildir. Teorik
olarak ACE2 miktarının artmasının virüse daha çok reseptör sağlayarak
daha çok hücreyi enfekte etme olanağı vermesi, dolayısıyla viral yükü
arttırması mümkündür. Bu nedenle RAS inhibitörleri kullananların Covid-
19’a yakalanmaları durumunda prognozun kötü olabileceği düşüncesi
doğmuştur. Öte yandan ACE2 artışının Ang II’yi düşürüp Ang 1-7 düzeyini
arttırarak anti-inflamatuar etki ile prognozu olumlu etkilemesi de olasıdır.
ACEİ’lerinin diğer viral pnömonilerde akciğer hasarını azalttığı bildiril-
miştir. Bu da RAS inhibitörlerinin zararlı değil, tam tersine Covid-19’da
inflamasyonu azaltarak yararlı olabileceği fikrini doğurmuştur (5,16–18).

Covid-19’da bu tam ters olasılıkların hangisinin doğru olduğu henüz tam
anlaşılamamıştır ve aydınlatmaya yönelik çalışmalar halen yürümektedir.
Ancak RAS inhibitörleri kullanan ve kullanmayan Covid-19 hastalarında
mortalite açısından bir farklılığın saptanmadığını gösteren çalışmalar
mevcuttur (5, 19).

151