Page 153 - Multidisipliner Covid 19
P. 153
Enfeksiyon Hastal›klar› Uzman› Gözünden COV‹D-19 ve Kalp
Şu anda tüm rehberler RAS inhibitörleri kullanan hastalarda yukarıda
özetlenen teorik riskler nedeniyle tedavinin değiştirilmemesi veya
kesilmemesi gerektiğini vurgulamaktadır (6–8). Tedaviyi kesmenin veya
değiştirmenin tedavi oturana kadar KVH açısından hastayı daha büyük
riske sokacağı, dekompanse olabileceği, bunun Covid-19 açısından da
prognozu kötü etkileyeceği konusunda görüş birliği vardır.
Statin kullanan hastaların da statin tedavilerine devam etmesi öneril-
mektedir. Statinlerin immünmodülatör ve anti-inflamatuar etkileri vardır
ve statin kullananlarda pnömoni tedavisinin daha iyi sonuç verdiği iyi
bilinmektedir. Covid-19’da bu amaçla statin kullanımı değerlendiren
çalışmalar mevcuttur (20, 21).
TKD rehberi sistemik inflamasyonun plak rüptürü ve AKO’ları tetik-
leyebilmesi nedeniyle plak stabilizasyonu sağlayan aspirin, statin ve beta
blokerlerin yararlı olabileceğini belirtmektedir.
KVH’da kullanılan ilaçların Covid-19’da etkilerine yönelik yeni çalışmalar
yoldadır. Bunlara örnek olarak RAS inhibitörleri alan ve almayanların
karşılaştırılması, RAS inhibitörleri ve diğer kardiyovasküler ilaçların
karşılaştırılması, hiç almamışlarda RAS inhibitörlerinin verilmesinin Covid-
19’a etkisi ve rekombinan human ACE2’nin Covid-19 tedavisinde kullanılıp
kullanılamayacağı ile ilgili çalışmalar sayılabilir.
Covid-19’da kullanılan ilaçların kardiyak etkileri
Burada özellikle vurgulanması gereken ilaç kardiyotoksisiteleri gayet iyi
bilinen klorokinlerdir (hidroklorokin ve klorokin sülfat). Özellikle romatoid
artritte uzun süreli kullanım sonucunda diyabet riskinde azalma, aterojenik
lipit profilinde düzelme, trombosit agregasyonunu önleyerek antitrombotik
etki, KVH riskinde ciddi azalma (%72) sağladığı anlaşılmıştır. İnvitro viral
enfeksiyon modellerinde viral interferon yanıtını inhibe etmesi, virüs-
hücre füzyonu için gerekli olan endozomal pH’yı arttırarak ve reseptörlerde
glikozilasyonu etkileyerek antiviral etkinlik sağlamasına dayanarak Covid-
19 tedavisinde yaygın olarak kullanılmıştır. Covid-19’da gerçekten etkili
olup olmadığı ile ilgili çelişkili sonuçlar elde edilmiş ve etkinliği tartışmalıdır,
ancak ülkemiz dahil, pek çok ülkede halen kullanılmaktadır.
152