Page 91 - Multidisipliner Covid 19

Çocuklarda Coronavirus Hastal›¤› 2019 (Covid-19): Çocuklarda Farkl›l›klar ve Yaklafl›m

inflamasyon ve sitokin salınımı ile bağlantılı bulgular gelişebilir. COVID-
19 a bağlı gelişen çocuklarda gelişen multisistemik inflamatuar sendrom
(MIS-C, Avrupa ve Kuzey Amerika'daki çocuklarda bildirilen COVID-19
ile ilişkili nadir ancak ciddi bir durumdur. MIS-C'nin klinik özellikleri
Kawasaki hastalığı, Kawasaki hastalığı şok sendromu ve toksik şok
sendromuna benzer olabilir. Bunlar arasında sürekli ateş, hipotansiyon,
gastrointestinal semptomlar, döküntü, miyokardit ve artmış inflamasyonla
ilişkili laboratuvar bulguları bulunur; solunum semptomları her olguda
olmayabilir. CDC ve DSÖ nün MIS-C tanı kriterleri Tablo 2 ve 3 te
belirtilmiştir (44).

COVID-19 olan çocuğun hastaneye yatma riski ne kadardır?
COVID-19 olan çocukların az bir kısmı hastaneye yatmayı ve çok daha
azı yoğun bakım gerektirir (4,6,59). ABD de 2 Nisan 2020'ye kadar CDC'ye
bildirilen <18 yaş çocuklarda kanıtlı 2572 COVID-19 olgusunda, yatış
oranı %6-20,ve YBÜ yatış oranı ise % 0,58-2 arasında değişmiştir (6). Gene
Çin'den yapılan bir çalışmada kanıtlı SARS-CoV-2 enfeksiyonu olan 171
çocuğun 3 ünde (% 1,7)YBÜ ve mekanik ventilasyon gereksinimi
doğmuştur, bu olguların hepsinde eşlik eden ciddi ek hastalık tablosu
(hidronefroz, lösemi ve invajinasyon gibi) görülmüştür(4). İtalya'nın
Lombardiya bölgesinden yapılan bir çalışmada ise COVID-19 u olup YBÜ
de tedavi edilen 1591 hastanın sadece 4'ü (<% 1) 20 yaşın altında
bulunmuştur (59).

Yapılan çalışmalar değerlendirildiğinde genel olarak çocuklarda hastaneye
yatış ve YBÜ ihtiyacı erişkinlere göre çok daha az görülmüştür. Bu çerçevede
genel durumu iyi olan ve klinik bulguları ağır olmayan COVID-19 lu bir
çocuğu, korunma önlemlerine titizlikle uyarak ayaktan ve evde izlemek
uygun bir yaklaşım olacaktır.

Pandemi sırasında ÜSYE/farenjit/tonsilofarenjitli bir çocuğa yaklaşım
nasıl olmalıdır?
COVID-19 enfeksiyonu olan bir çocuk ailesi tarafından genellikle non-
spesifik ÜSYE bulgularıyla getirilir, bazen ayrıntılı öykü alınamadığı
takdirde COVID-19 lu başka bir hasta ile temas öyküsü gözden kaçırılabilir.
SARS-CoV-2 nin semptomatik veya asemptomatik çocukların üst solunum
yolundan yayılabileceği endişesi dikkate alındığında özellikle ajite ve

90