Page 417 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 ve Endokrin Sistem Hastal›klar›

ile enfeksiyona yatkındırlar. Enfeksiyon varlığında obezitesi olan kişilerin
daha ciddi komplikasyonlar geliştirme eğilimi, insülin direnci, kronik
inflamatuar durum ve gecikmiş veya yetersiz bağışıklık yanıtı gibi birçok
faktöre bağlanabilmektedir (10, 22, 25).

ACE2, insanda adipoz dokuda da eksprese edilir. Renin anjiyotensin
aldosteron sisteminin aktivasyonunun, obezite ve viseral adipozite ile
ilişkili kardiyak risk patofizyolojisinde önemli rol oynadığı bilinmektedir.
SARS-CoV-2, adipoz doku, ACE2 ve renin anjiyotensin aldosteron sistemi
arasındaki etkileşim, COVID-19’lu obeziteli hastaların yüksek morbidite
ve mortalite riskini kısmen açıklayabilir görünse de daha net verilere
ulaşmak için konunun araştırılması gereklidir (22).

ACE2 ve renin anjiyotensin aldosteron sisteminin yanı sıra, adipoz dokunun
COVID-19 hastalığının gelişimine ve ilerlemesine katkıda bulunabileceği
olası başka mekanizmalar üzerinde de durulmaktadır (26). Bağışıklık
sistemi ve adipoz doku arasında karmaşık bir etkileşim bulunmaktadır.
İnflamatuar sitokinlerin viseral yağ depolarından aşırı ekspresyonunun
bağışıklık yanıtını etkileyebileceği, kemotaksiyi bozabileceği ve makrofaj
farklılaşmasını değiştirebileceği bilinmektedir. Epikardiyal ve mediastinal
bölgelerde bulunan torasik viseral yağ depolarından salgılanan anti ve
proinflamatuar sitokinler arasındaki dengesizliğin şiddetli SARS-CoV-2
hastalarında görülen sitokin fırtınasında rol oynayabileceği düşünül-
mektedir. Bir adipositokin olan adiponektin düzeyinin, yoğun bakım
ünitesindeki kritik hastalarda mortaliteyi öngördüğü bildirilmiştir. Yaşlı
bireylerde COVID-19’un daha komplikasyonlu ve kötü prognozlu
seyretmesinin, yaşlanmanın viseral yağ birikimi, yağ dokusu iltihabı ve
fibrozuna yol açması ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir (22, 26). Ancak
bu konunun da ileri araştırmalara ihtiyaç gösterdiği unutulmamalıdır.

Amerika Birleşik Devletleri’nden yayınlanan bir çalışmada COVID-19
nedeniyle hospitalize edilen hastaların %41.7’sinin obeziteli kişiler olduğu
bildirilmiştir (10). Birleşik Krallık Yoğun Bakım Ulusal Denetim ve Araştırma
Merkezi tarafından yapılan bir araştırma, ciddi veya ölümcül COVID-19
ile ilişkili komplikasyonlar geliştiren kişilerin üçte ikisinin aşırı kilolu veya
obez olduğunu göstermektedir. Çalışma, kritik hasta bakım ünitelerinde
bulunan hastaların yaklaşık %72'sinin aşırı kilolu veya obez olduğunu

416