Page 356 - Multidisipliner Covid 19
P. 356
BÖLÜM 22
gelecekte bu hastaların dezavantajı ile sonuçlanabileceğine dikkati çekmiştir.
MS tedavi eden hekimlerin “Zaman, beyindir.” gerçeği ile tedaviye başlayıp
hastaların aleyhine olan tedavi socuçları piramidini tersine çevirmeyi
başardığını, riskin ne olduğunun henüz belli olmadığı pandemide hızlı
karar verip hasta aleyhine sonuçlanacak durumların oluşmaması için
çağrıda bulunmuştur (38).
Rituksimab ve okrelizumab da pandeminin ilk dönemlerinde devamı
veya başlanması riskli bulunurken biriken tecrübelerle tedaviye devam
kararı alındığı görülmüştür. Nisan 2020’de fingolimod kullanırken şiddetli
COVID-19 enfeksiyonu gelişen olgunun akciğer dışında organ tutulumu
gerçekleşmerek hızlıca stabilize olduğu bildirilmiştir. Bu olguda
fingolimodun, akciğer endotel hücre bütünlüğünün sağlanmasına katkısı
olduğu ve risk faktörleir olan olgunun iyileşmesine bunun neden olabileceği
öne sürülmüştür (39). Alemtuzumabın pandemide MS’te kullanımının
güvenli olduğuna dair -önceki yayından farklı olarak -Haziran 2020’de
10 hastalık bir seri yayınlanmıştır. Alemtuzumab kullanan MS olgularından
COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde hafif seyir bildirilmiş ve yazarlar
COVID-19 komplikasyonlarının tedavisinde alemtuzumabın olası rolü
olabileceği hipotezini geliştirmişlerdir (40).
COVID-19, miyastenia gravis (MG) hastalarında atağı tetikleyebilir (41).
MG’te COVID-19 sürecinin yönetilmesi hakkındaki mevcut tedavi
kılavuzları ortak uzman görüşlerine dayalıdır (42). Şiddetli COVID-19
olgularında solunum yetmezliğine bağlı entübasyon gerekliliği ortaya
çıkmaktadır. MG olgusunda COVID-19 geliştiğinde nöromusküler
hastalığın entübasyon gerekliliğine katkısı, olgunun yönetimini iyice
zorlaştıracaktır. Dahası deneysel olarak COVID-19 tedavisinde kullanılan
azitromisin and hidroksiklorokin de miyastenik kötüleşmeye neden olabilir.
Bu iki ilacın MG olgusunda COVID-19 tanısı konduğunda kullanılmaması
önerilmektedir (43).
Şiddetli COVID-19 solunum yetmezliğinde deneysel kullanılan
tosilizumabın eşlik eden MG’i olan olguda MG’i kötüleştirmediği
görülmüştür (44). Zaten COVID-19 olmaksızın MG olgularında
tosilizumabın atağı tedavi ettiği de bilinmektedir. Uluslararası MG/COVID-
19 Çalışma Grubu ve MG Nadir Hastalık Ağı, MG olgularında hangi
355