Page 631 - Multidisipliner Covid 19
P. 631
Psikiyatri Aç›s›ndan COVID-19
özellikle altta yatan tıbbi risk faktörleri olanlarda, Torsades de Pointes
(TdP) gibi ölümcül ventriküler aritmilerle ilişkilendirilmiştir. Literatürde
bir takım psikotrop ilaçların QT aralığını uzatabildiği tanımlanmıştır.
Karıştırıcı faktörler nedeniyle verilerin yorumlanması genellikle zor olsa
da, antipsikotikler, trisiklikantidepresanlar ve sitalopram, bu açıdan en
riskli ajanlar gibi görünmektedir. Antipsikotik ilaçları QT uzatma riski ile
sınıflandırmak zordur. Tipik antipsikotiklerden tiyoridazin QT uzamasına
neden olur, ancak intravenözhaloperidolün de yüksek riskli olduğu
belirtilmiştir. Ziprasidon,atipikantipsikotikler arasında bu açıdan en riskli
ilaçtır. Aripiprazolün, mevcut verilere dayanarak en düşük riske sahip
olduğu söylenebilir (36).
Başlangıçta uzamış QTc ve / veya QT uzatan ilaçların kullanımı ve kardiyak
komorbiditeler, 65 yaş ve üstünde olmak, kadın cinsiyet, ailede ani kardiyak
ölüm öyküsü, hipokalemi / hipomagnezemi ve yasadışı madde kullanımı
gibi TdP için başka risk faktörlerine sahip olan hastalarda dikkatli
olunmalıdır. QTc uzatan ilaçlar QTcaralığı 500 ms’den uzun veya diğer
önemli risk faktörleri olan bir hastada kullanılıyorsa, sık EKG takibi
(yüksek riskli vakalarda günlük) yapılmalıdır. Potasyum ve magnezyum
düzeylerinin yakından takip edilmesi, önemlidir. Riski yüksek hastalarda
kardiyolojik tutulum düşünülmeli ve risk faktörlerini azaltmak için her
türlü girişim yapılmalıdır (36). COVID-19 pozitif olan ve QTc uzaması
için doğal potansiyeli olan bir psikotrop ilaç alan hastalarda, risk-yarar
dengesi gözetilerek vaka özelinde karar verilmelidir (28).
3. HEPATİK ETKİLER
Birçok çalışma, özellikle ciddi COVID-19 vakalarında akut karaciğer hasarı
bildirmiştir (29). Karaciğer hasarının etiyolojisi bilinmemekle birlikte
hipotezler arasında viral enfeksiyon, ilaca bağlı karaciğer hasarı ve sitokin
fırtınası veya hipoksiye bağlı sistemik inflamasyon yer almaktadır (37).
Gözlemlenen laboratuvar anormallikleri arasında yüksek AST, ALT ve
bilirubin değerleri bulunmaktadır (38). Karaciğer fonksiyon testleri izlenmeli
ve anormal ise, hepatik yaralanmaya neden olabilecek psikotroplardan
kaçınmaya veya yüksek oranda karaciğerde metabolize olanlarda doz
ayarlaması yapmaya dikkat edilmelidir. Çoğu psikotrop, lipitte çözünür
olduğundan ve hepatikyolla metabolize olduklarından, doz ayarlaması
630