Page 627 - Multidisipliner Covid 19

Psikiyatri Aç›s›ndan COVID-19

içinde, ruhsal sağlık sorunları nedeniyle dikkat çeken hastalar bu tür bir
damgalanmanın kurbanı olabilirler. Bir araştırmada uluslararası Çinli
öğrencilerin şu anda karşılaştıkları ayrımcılığa dikkat çekmektedir (20).
Daha önceki salgınlar sırasında yapılan araştırmalar ön cephede çalışan
sağlık personelinin de bu tür bir damgalanmaya maruz kalabileceği
yönünde bilgi vermektedir. Bu damgalanma hem sağlık personelinin kendi
kendine yaptığı hem de toplum tarafından uygulanan bir süreç biçiminde
görülebilir. Şiddetli akut solunum sendromu (SARS) salgını sırasında,
Tayvan'daki sağlık personelinin % 20'sinin ve Singapur'dakilerin % 49'unun
sosyal damgalanma yaşadığı bildirilmektedir (21).

2. SAĞLIK ÇALIŞANLARI VE RUH SAĞLIĞI

Pandemi sürecinde sağlık çalışanları bir yandan kendi sağlıklarını korumaya
çalışırken, bir yandan da hastalarını kaybetmenin psikolojik sıkıntısı,
çalışma ortamlarındaki belirsizlik ve öngörülemezlik ile başa çıkmak
durumunda kaldılar (7).

Sağlık profesyonelleri artmış iş yükü, COVİD bulaşma ve bulaştırma
kaygısı ve önceden hazırlıklı olmadığı görevleri yerine getirme
sorumluluğunun getirdiği ruhsal yüke yüksek bir özveri ile katlandılar
(22). Dahası, risk altında olduklarını bilerek, birçoğu aileleriyle temaslarını
kısıtladı veya kendilerini otellere veya kendi sağlık tesislerine hapsetti.

Salgın hastalıklar sırasında ön safta çalışan sağlık çalışanlarından elde
edilen veriler, bir salgın hastalık durumunda ön safda çalışmanın,
tükenmişlik, kaygı ve travma sonrası stres bozukluğu gibi önemli psikiyatrik
yansımalara sahip olduğunu göstermektedir (23). Bu bozuklukların
etiyolojisi çok faktörlüdür. Kendisinin veya ailesinin hastalanma veya
ölümü ile ilgili korku, kontrol kaybı, sınırlı kaynaklar nedeniyle hastalara
yardım edememe duygusu, öncelik belirleme durumlarında ahlaki yara-
lanma ve sosyal damgalanma bu faktörler arasındadır (3).

2009 yılında Japonya'daki H1N1 grip salgını verileri kurumsal güvenin
ön safta çalışan sağlık personelinin motivasyonu ile ilişkili olduğunu
göstermiştir. Önceki salgınlardan ve güncel pandemiden elde edilen
deneyimler, psikiyatristlerin sağlık çalışanlarına yönelik girişimlerinin

626