Page 633 - Multidisipliner Covid 19

Psikiyatri Aç›s›ndan COVID-19

daha ciddi şekilde gözlenen çeşitli nörolojik sendromlara dikkat çeker.
Bunlar inme, deliryum, nöbetler ve ensefalit tipi bir klinik görünüm içerir.
Yakın tarihli bir makalede (43), COVID-19 hastalarının %36.4'ünde 3
kategoriye giren nörolojik semptomlar bildirilmektedir: 1) Merkezi sinir
sistemi semptomları veya hastalıkları (baş ağrısı, baş dönmesi, bilinç
bozukluğu, ataksi, akut serebrovasküler hastalık ve nöbet) ; 2) Periferik
sinir sistemi semptomları (tat, görme ve koku bozukluğu, nöropatik ağrı)
ve 3) İskelet kası yaralanması. Bu nörolojik sendromların merkezi sinir
sistemine giren virüsün doğrudan bir etkisi mi yoksa hastaların yaşadığı
sitokin fırtınasına dolaylı bir cevap mı olduğu bilinmemektedir. Spesifik
deliryumprevalans oranı bildirilmemiştir, ancak çok yüksek olduğu
varsayılmaktadır. Ciddi COVID-19 enfeksiyonu olan hastalar için, organ
yetmezliği, hipoksi, sepsis, ilaç etkileri ve elektrolit/metabolik anormallikler
dahil olmak üzere deliryumu ortaya çıkarabilecek pek çok neden vardır.
Gözlemsel çalışmalar ventilatöre bağımlı COVID-19 hastalarında sedasyon
için yüksek oranda benzodiazepin kullanımı bildirmiştir (44). Bezo-
diyazepinlerin bilinç dalgalanmalarına neden olarak deliryuma gidişi
kolaylaştırabildikleri bilinmektedir.

Aile üyelerinden yalıtılma ve hastaları mobilize etmedeki zorluk gibi
çevresel faktörler de deliryum gelişimine katkıda bulunur (45). Klinisyenler
deliryumu olan COVID-19 hastalarında benzodiazepinler, opioidler ve
güçlü antikolinerjik özelliklere sahip ilaçları (trisiklikantidepresanlar,
düşük potensliantipsikotikler, benztropin ve difenhidramin) kullanmak
konusunda dikkatli olmalıdır, çünkü bu ilaçlar konfüzyon/sedasyon
yaratarak, deliryumu şiddetlendirme potansiyeline sahiptir. Klinisyenler
ayrıca nöbetleri veya yapısal beyin lezyonları olan hastalarda nöbet eşiğini
düşürebilen psikotrop reçete etme konusunda da dikkatli olmalıdır. Bu
tür ilaçlar çoğu antipsikotik (özellikle klozapin, ketiapin, olanzapin ve
birinci kuşak antipsikotikler) (46) ve bazı antidepresanları (bupropion,
trisiklikler) içerir (47).

6. PULMONER ETKİLER

Akciğer COVID-19'dan etkilenen birincil organ olarak kabul edildiğinden,
çoğu hasta öksürük ve nefes darlığı gibi solunum semptomları ile başvurur.
Etkilenen bireylerde, ek oksijen gereksinimi ve en şiddetli vakalarda

632