Page 535 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Pandemisi ve Kalp-Damar Sistemi

oksijen satürasyonu ≤%93 olan hastalar ‘ciddi enfeksiyonlu’ olarak kabul
edilerek ARDS açısından yakın takip edilmelidirler. Bu hastalarda mekanik
ventilasyon ihtiyacı geliştiğinde uygulanan yüksek ekspirasyon sonu
pozitif basınç, intratorasik basınç artışına neden olarak venöz dönüşün
azalmasıyla sağ ventrikül dolumunu, dolayısıyla kalp debisini düşürür
(64). Akut solunum yetersizliği olan hastalarda yüksek ekspirasyon sonu
pozitif basınç uygulanmasının sol ventrikül kompliyansını düşürdüğü de
bilinmektedir.

ARDS ve sonrasında gelişebilecek septik şok tablosundaki hastalarda
ciddi hipotansiyona neden olabilecek ilaçlardan ACE inhibitörü, ARB,
ARNI, beta bloker, MRA ve diüretiklerin kesilmesi gerekebilir. Ciddi
enfeksiyonlu COVID-19 hastalarında akut böbrek yetersizliği de oldukça
sık izlenmektedir ve kreatinin düzeylerinin yükseldiği hastalarda böbrek
işlevleri üzerine etkili olabilecek diüretik, ACE inhibitörü, ARB, ARNI ve
MRA tedavilerinin kesilmesi gerebilir.

COVID-19 enfeksiyonu olan hastalar tabloya eşlik eden kardiyak bozukluk
açısından araştırılıp iyi değerlendirilmelidir. Varsa kardiyak bozukluğun
şiddeti dikkate alınıp, mekanik desteğe gereksinim olup olmadığına karar
verilmelidir. Mekanik desteğin şekli de önemlidir. Hastalarda mekanik
solunum desteği yanı sıra dolaşım desteğinin ne şekilde verileceğinin
(veno-venöz ECMO, venö-arteryal ECMO) hasta bazında belirlenmesi
önemlidir (65).

ARDS ile seyreden COVID-19 enfeksiyonunda ECMO’nun yeri de sınırlıdır.
ECMO, Dünya Sağlık Örgütü tarafından sadece uzmanlaşmış, enfeksiyon
korunma ve kontrolü sağlayabilecek merkezlerde önerilmektedir (66).
ECMO ile ilgili deneyimler 2009 H1N1 pandemisinden gelmektedir. Viral
pnömoni ile seyreden bu salgında tüm tedavilere dirençli hipoksemide
ECMO’nun hayat kurtarıcı olabildiği görülmüştür (67). COVID-19
pandemisi sırasında da Güney Kore ve Japonya’da 50’den fazla hastaya
ECMO tedavisi uygulanmış, bazı olgularda başarılı sonuçlar elde edildiği
bildirilmiştir.

Miyokardit ile seyreden COVID-19 enfeksiyonunda özellikle venö-arteryel
ECMO yöntemi tercih edilmelidir. ECMO kararı olgu özelinde ve ekibin

534