Page 511 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 ve Hematoloji

ve ARDS/Sitokin salınım sendromu ile bağdaşması zor olan immünoloji
ve fizyoloji gözlenmektedir. Otopsi çalışmalarında akciğer damar
trombozunu destekleyen bulgular tanımlanmaktadır. COVİD-19-ilişkili
organ hasarında bildirilen bulgular olayın hiperinflamatuar hasardan çok,
immünsüpresyon, endotel aktivasyonu ve direkt virüs ilişkili doku hasarı
şeklinde gözükmektedir. SARS-CoV-2 endotelyal hücre yüzeyindeki ACE-
2 reseptörlerine bağlanarak hücreye girmektedir. Viral hasarda sitokin
salınım bozukluğu lokalize mikrovasküler inflamasyonu tetikleyen hasar
vardır. Hem kemik iliği fonksiyonlarını hedefleyen ilaçların yol açtığı
immün baskılanma hem de kemik iliği yetmezliği nedeniyle fırsatçı
enfeksiyonların gelişimi hastaları tehdit etmektedir.

Lenfoid ve myeloid kanserler olarak ayrıldığında özellikle B-hücreli
kanserler lenfoma ve kronik lenfositik lösemi gibi lenfoid malignitelerde
immün sistemin direkt tutulumu ile derin bir immün süpresyonla hastalık
birliktedir. SARS-CoV-2 enfeksiyonu bağlamında immün sistem gerek
doğal gerek sonradan kazanılan yapılanması ile virüs enfeksiyonlarına
karşı da bir savunma sistemidir. Aynı zamanda bu durum hematopoetik
kök hücre nakli alıcıları için de transplant öncesi ve sonrası süreçlerde
immünsüpresif ilaç alımları sırasında da değişik derecelerde immün
bozukluklarla birliktedir. Akut ve kronik graft versus host hastalığı da bu
komplikasyonlara ilaveten aşırı yüksek riskli populasyonu oluşturmaktadır.
Myeloid kanserlerde bu durum farklıdır. Granülosit ve makrofaj üretimi
hastalık ya da tedavisi sırasında defektlidir. Bu yüzden, primer duyarlılık
bakteriyel, fungal ve parazitik enfeksiyonlaradır, virüslere değildir, örneğin
AML‘li normal cilt bütünlüğüne sahip, immünsüpresif ilaç almayan, kemik
iliği hasarı yapan ilaçlar alan kişilerde olduğu gibi. COVİD-19 ölümlerinin
çoğu direkt SARS-COV-2 ile değil, fırsatçı enfeksiyonlar, konak immün
sisteminin kontrolsüzlüğü ve sitokin salınım sendromuna benzer tablolar
nedeniyle olmaktadır.

Hematoljik kanserli hastalarda SARS-CoV-2 infeksiyonu ve COVİD-
19 hakkında ne biliyoruz?

Çin Wuhan’dan 2 merkezden bir çalışmada; Hastanede yatarak tedavi
gören 128 hematolojik kanserli hastada COVİD-19 gelişimi 13 hastada
(%10) olarak bildirilmiş ve aynı dönemde hizmet veren 226 sağlık çalışanı

510