Page 234 - Multidisipliner Covid 19
P. 234
BÖLÜM 13
Host Hastalığı” riski nedeniyle mutlaka ışınlanarak kullanılmalıdır. TDP’de
olduğu gibi, dondurulmuş İP’de ışınlamaya gerek yoktur.
İdeal olarak İP bağışı için gelen kişilerde veya hazırlanan İP’larda antikor
varlığı test edilmeli, bunların nötralizan antikor olup olmadığı ve titresi
araştırılmalıdır. Nötralizan antikor bakmak kolay değildir ve özel laboratuar
koşulları gerektirir. Ayrıca genel olarak antikor varlığını araştırmak
açısından da özellikle yeni etkenlerle ortaya çıkan ani salgınların (Covid-
19 gibi) erken dönemlerinde henüz güvenilir test yöntemleri veya kitleri
mevcut olamadığından bu mümkün olmayabilir. Bu şekilde antikor
bakılmadan hazırlanıp transfüze edilen İP’nın etkinliği de sağlıklı bir
şekilde değerlendirilemez. Covid-19 enfeksiyonu geçirenlerin ne kadarında
nötralizan antikor geliştiği, bunların plazmada kalış süresi gibi seroloji ile
ilgili pek çok konu henüz iyi bilinmemekte ve araştırmalar sürmektedir.
İmmün plazma endikasyonları
İP etkinliği kanıtlanmamış bir tedavi olduğundan sıklıkla kurtarma tedavisi
olarak ele alınır ve kritik hastalarda kullanılmakta olup henüz bu tedavinin
endike olduğu hasta gruplarını tanımlayan kontrollü bir çalışma da yoktur.
Ancak diğer enfeksiyonlar ile ilgili çalışmalar İP’nın sitokin fırtınası gibi
ağır durumlarda verilmesinin yararı olmadığını, hatta zarar verebileceğini,
klinik tablo ağırlaşmadan verilmesinin daha uygun olacağını göstermiştir.
SARS salgınında hastaların sağ kalımının, İP verilirken PCR (+) ancak
seronegatif olanlarda, antikorları pozitifleşmiş hastalara kıyasla belirgin
olarak (üç misli) daha fazla olduğunu göstermiş, ayrıca ilk 14 günde
verilmesinin de 14 günden sonra verilmesine göre daha yararlı olduğunu
ortaya koymuştur(10). Gerek FDA gerekse güncel rehberimiz İP’nın
özellikle sitokin fırtınasında olan ağır hastaya verilmemesini, klinik
tablonun 7-14 günlerinde olan riskli hastalarda mevcut tedavilere ek olarak
kullanılmasını önermektedir.
Klinik, görüntüleme yöntemleri ve laboratuvara dayalı olarak kesin veya
kuvvetle olası Covid-19 tanısı olan ve aşağıdaki riskli bulgulardan bazıları
ortaya çıkan 18 yaş üzeri hastalara İP verilebilir (19):
- 7. günde halen düşmeyen ateş
233