Page 229 - Multidisipliner Covid 19
P. 229
‹mmün (Konvelesan) Plazma Tedavisi
İMMÜN (KONVELESAN) PLAZMA TEDAVİSİ
İmmün plazma (İP), bir enfeksiyonu geçirip iyileşmiş olan kişilerden, bu
enfeksiyon etkenine karşı gelişen iyileştirici/koruyucu antikorların hastaya
nakledilmesi amacıyla alınan plazmayı ifade eder. Bu plazma has-taya
transfüze edilerek iyileşmesine katkı sağlanması veya enfeksiyondan
korunması (pasif immünizasyon) hedeflenir. Sıklıkla kullanım amacı
korunma değil, iyileşmeye katkı sağlamaktır.
Oldukça eski bir yaklaşım olup 1880’lara uzanan bir geçmişi vardır (1,2).
1919 İnfluenza pandemisinde uygulandığı gibi daha yakın tarihlerde
yaşanan İnfluenza salgınları, SARS, MERS, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
ve yakın zamanlarda Ebola gibi pek çok enfeksiyon hastalığında
kullanılmıştır (3)(4)(5)(6)(7)(8). Sıklıkla etkili bir tedavinin veya aşının
olmadığı çaresiz durumlarda, kurtarma tedavisi olarak başvurulmuştur.
Çeşitli hastalıklardaki etkinliği ile ilgili kaliteli, randomize kontrollü
çalışma yoktur. Bu nedenle etkinliği daha çok küçük olgu serilerine dayalı
gözlemsel çalışmalara dayandırılmaktadır. Standardize bir yöntem de
değildir.
Bir enfeksiyon etkenine karşı gelişen farklı türde, farklı etkileri olan
antikorlar söz konusu olduğu gibi, her iyileşen bireyde de antikor düzeyleri
ve özellikleri aynı olmayabilir. Farklı özellikteki antikorlara örnek vermek
gerekirse, örneğin Hepatit B enfeksiyonunda Anti-HBs koruyucu iken,
Anti-HBe ve Anti-HBc değildir. Yine HIV’de koruyucu ve tedavi edici
olmayan Anti-HIV ve Hepatit C enfeksiyonundaki Anti-HCV örnek olarak
verilebilir. Covid-19’da serolojik yanıt ile ilgili bilgiler henüz yeterli değildir,
ancak hızla artmaktadır.
Bireyler arasında antikor yanıtlarında farklılıklar olduğu bilinmektedir.
Bu nedenle iyileşen bireylerden alınan plazmaların ticari olarak toplanıp
havuzlanması ve antikor düzeylerinin titre edilip standart dozlarda standart
ürünler hale getirilmesi mümkün olsa da, pratikte beklenmeyen salgın
durumlarında buna zaman ve fırsat kalmamakta, iyileşmiş hastalardan
-aynı kan bağışında olduğu gibi- plazma alınıp Taze Donmuş Plazma
(TDP) hazırlanarak hastalara verilmektedir. Bu da her plazmanın aynı
olmaması, dolayısıyla etkinliğinin de farklı olma olasılığına yol açar. İP
228