Page 43 - Multidisipliner Covid 19
P. 43
SARS-CoV-2 Özellikleri ve Laboratuvar Tan›s›
transmembran serin proteazıda (TMPRSS2) reseptör olarak kullanır (28).
ACE-2 kalp, akciğer, böbrekler ve gastrointestinal sistemde (GİS) eksprese
edilen bir tip I membran proteinidir. ACE-2, anjiyotensin 1'in bölünmesiyle
oluşur, bu bölünme CoV'lerin S proteinleri için doğrudan bir bağlanma
yeri oluşmasını sağlar (29). Virüsün hedef hücreleri ve ACE II reseptörünün
dokulardaki dağılımı COVİD-19 hastalarında görülen klinik tabloları (üst
ve alt solunum yolu tutulumu, ishal vb.) açıklamaktadır. SARS-CoV-2 S1
proteininde bulunan değişken bir reseptör bağlanma alanı (RBA) bu
reseptörlere güçlü bir şekilde bağlanabilir. Virüsün S proteininin ACE-
2’ye bağlanma afinitesinin, SARS-CoV-2 replikasyon hızının ve hastalık
şiddetinin önemli bir belirleyicisi olduğu bildirilmiştir (30). Hücrede farklı
işlevleri olan TMPRSS2 proteini aynı zamanda virüsün hücreye girişinde
etkili olan diğer bir reseptördür ve viral S2 proteininin parçalanarak aktif
hale gelmesini ve viral zarfın hücre zarıyla füzyonunu sağlar (28). SARS-
CoV-2 bazı yarasa virüslerine (RaTG13) ve SARS-CoV’ye çok benzese de
S gen bölgesi gibi bazı gen bölgelerinde daha önce tanımlanmayan yeni
diziler içermektedir. Virüs RBA’daki amino asit dizileri açısından pangolin
koronavirüsleriyle uyumlu olmasına rağmen, S polibazik bölünme alanı
kendine özgü diziler içerir. S1'in reseptör bağlanma alanı (RBD), reseptör
bağlanma belirleyicilerini gizleyen veya ortaya çıkaran menteşe benzeri
konformasyonel değişimlere uğrar. S proteininin S1 alt birimi konak hücre
reseptörüne bağlandığında yapısal konformasyon gerçekleşir ve S2 alt
birimi yardımıyla viral membran konakçı hücre membranıyla kaynaşır
(31). SARS-CoV-2'nin insanları enfekte etme potansiyelini anlamak için,
S proteininin reseptör bağlanma alanı (RBD) incelendiğinde insan ACE-
2'sine SARS-CoV'den 10-20 kat daha yüksek afinite ile bağlandığı
düşünülmüştür (32).
5.4. Virüsün Replikasyonu
SARS-CoV-2'nin S proteini, konak hücrenin reseptörüne bağlanır, virüs
hücreye girer, viral zarf soyulur ve daha sonra genomik RNA sitoplazmada
serbest kalır. Tüm replikasyon döngüsü sitoplazmada gerçekleşir ve viral
genom bir kalıp görevi yaparak önce yapısal olmayan proteinlerin sentezini
(translasyonunu) sağlar (Şekil 7) (24, 33). ORF1a ve ORF1b RNA'ları
genomik RNA tarafından yapılır ve sırasıyla pp1a ve pp1ab proteinlerine
çevrilir. Önce poliprotein olarak sentezlenen protein pp1a ve ppa1b, toplam
42