Page 38 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 02

arasında geçerek yayıldığı iddia edildi (13, 16). Pangolin ile ilişkili CoV’lerin
SARS-CoV-2 ile yüzey glikoproteinlerinde (S) bulunan reseptör bağlama
alanında (RBA) güçlü benzerlik görüldüğünden, pangolinlerin ara konak
olduğu düşünüldü (17). Bununla birlikte, kanıtlar henüz kesinleşme-
diğinden ara konak hayvanın ne olduğuna kesin bir cevap bulunamadı
(14).

Pandeminin başından bu yana virüsün kaynağıyla ilgili kanıtlar henüz
kesinleşmediğinden tartışmalar sürmektedir. İlk tanımlanan ve şikayetleri
salgının resmen bildirilmesinden önce başlayan (1-10 Aralık 2019) iki-üç
olgunun salgının kaynağı olduğu düşünülen pazarla bağlantısı tespit
edilemedi (18). Ek olarak, COVID-19'un resmi ilanından birkaç ay önce
toplumda en az iki farklı SARS-CoV-2 suşunun varlığı iddia edildi (19).
Huanan Deniz Ürünleri Pazarındaki SARS-CoV-2'nin başka yerden pazara
taşınmış olabileceği de öne sürüldü (20).

Salgının kaynağı ile ilgili bir diğer spekülasyon ise virüsün laboratuvar
kaynaklı olduğuydu. Salgının ilk ortaya çıktığı şehirde faaliyetlerini
sürdüren Wuhan Viroloji Enstitüsü (WIV) yarasa koronavirüsleri üzerindeki
çalışmaları olan biyogüvenlik seviyesi-4 (BSL-4) büyük bir laboratuvardır.

WIV’de yürütülen çalışmalar sırasında üretilmiş rekombinant bir virüsün
bir şekilde kaçtığı ve topluma yayıldığı şeklinde bazı spekülasyonlar da
öne sürüldü. Bu iddiayı destekleyen henüz hiçbir kanıt olmadığından, bu
laboratuvarın salgının ilk ortaya çıktığı şehirde olması bir tesadüf gibi
görünmektedir. Andersen ve ark. SARS-CoV-2 reseptör bağlama alanının
bilinenlerden farklı şekilde hücre içine girmek ve ACE-2 reseptörüne
bağlanabilmek için ters genetik tasarım çalışmalarıyla kurgulanmasının
mümkün olmayacağını bildirdiler. Aynı araştırıcılar virüsün bazı özgün
dizilimlerini, SARS-CoV-2’nin daha önce tanımlanmış herhangibir virüsten
türetilmediğinin bir göstergesi olarak kabul etmiş ve laboratuvar
manipülasyonunu olası bulmamışlardır (21). Ancak, salgının kaynağı veya
WIV’in salgındaki olası rolü hakkındaki asılsız spekülasyonların tamamen
dışlanması zor olabilir.Tesiste bağımsız bir araştırmanın yürütülmesi bu
iddiayı ikna edici bir şekilde dışlamanın tek yolu olsa da, hassas jeopolitik
ve siyasi dengeler göz önüne alındığında bunu başarmak zor görünmektedir
(22).

37