Page 186 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 11

19'lu 2087 yoğun bakım hastasında mortalitenin %49 olduğu bildirilmiştir.
Daha az sayıda hasta içeren bildirimlerde ise bu oran %62 ve %67 olarak
gerçekleşmiştir (11,12).

Yoğun bakıma kabul edilen hastalar daha yaşlı, hipertansiyon ve diyabet
dahil polimorbiditesi daha fazla olan bireylerdir. Mortalite artışı ile ilişkili
olan faktörler ise; ileri yaş, yandaş hastalıklar (hipertansiyon, diyabet,
kardiyovasküler hastalıklar, kronik akciğer hastalıkları, kanser), hastalık
şiddet skorunun yüksek olması, yüksek D-dimer, yüksek C-reaktif protein
düzeyi, yüksek serum ferritin düzeyi, lenfopeni ve sekonder enfeksiyon-
lardır (13).

Yüksek Riskli İşlemler ve Önleyici Yaklaşımlar

Damlacık yolu ile geçişe bağlı olarak, aerosol oluşturan tüm işlemlerde
bulaşma riski artar. Tablo 1’de yoğun bakımda uygulanan riskli işlemler
ve risk olasılığını azaltıcı uygulamalar görülmektedir (6).

Tablo 1. Aerosol oluşturan işlemler ve riskin azaltılması (6)

Aerosol oluşturan işlemler Riskin azaltılması için olası yöntemler

Entübasyon Sadece deneyimli çalışanlar tarafından
Erken ve hazırlıklı olunmalı
Acil entübasyondan kaçınılmalı
Ventilasyondan kaçınılmalı, RSI,
videolaringoskop önerilir
Yeterli anestezi derinliği ve kas
gevşemesi sağlanmalı
Kullanılmış gereçler derhal sarılmalı

Bronkoskopi Uyanık bronkoskopiden kaçınılmalı

Resüsitasyon Acil durumlarda KKE ihmal edilmemeli
Hızlı havayolu yönetimi yapılmalı,
maske ventilasyonu en aza indirilmeli
Ekip üyeleri azaltılmalı

185