Page 185 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Kritik Hasta: Yo¤un Bak›mda Tedavi ve Yönetim

GİRİŞ

Yeni tip Coronavirüs Hastalığı (COVID-19), SARS-CoV-1 (Severe Acute
Respiratory Syndrome coronoavirus 1) ve MERS-CoV (Middle East
Respiratory Syndrome coronavirus) hastalığından sonra yirmi yılda ortaya
çıkan üçüncü koronavirüs enfeksiyonudur (1).

Hastalık primer olarak solunum yolunu etkisi altına alırken, çoklu organ
yetersizliğine yol açabilir ve fatal seyredebilir. Akut solunumsal
komplikasyonlar uzun süre yoğun bakım ünitesinde yatışı gerektirebilir
ve bu hastalarda mortalite ve morbiditenin majör nedenlerinden birini
oluşturur (2, 3).

Diğer birçok bulaşıcı hastalığın aksine COVID-19’da semptomların
başlangıcından yoğun bakıma kabule kadar genel olarak saatler yerine
günler içinde, öncelikle akciğer fonksiyonlarında yavaş seyirli bir bozulma
olmaktadır. Hastalarda semptomların başlamasından sonra şiddetli
hipoksemi gelişmesi ve yoğun bakıma kabul edilmesine kadar yaklaşık
7-12 günlük bir süre geçtiği bildirilmiştir. Enfekte olan hastaların yaklaşık
%5’inde şiddetli bir akciğer fonksiyon bozukluğu, mekanik ventilasyon
ihtiyacı, şok veya akciğer dışı organ disfonksiyonu görülmektedir (4-6).

Çin’de yapılan bir araştırmada, laboratuar ile doğrulanmış olguların
%13.8’inin ciddi (ilk 24-48 sat içinde dispne, solunum sayısı≥30 soluk/dk,
periferik oksijen satürasyonu≤%93, akciğerlerde infiltrasyonlar>%50),
%6.1’inin ise kritik (solunum yetersizliği, şok, çoklu organ yetersizliği)
olduğu saptanmıştır (7).

İtalya’da tüm pozitif olguların %12’si yoğun bakıma kabul edilmiştir (8,9).
Akut hipoksemik solunum yetersizliği, bazen şiddetli hiperkapni ve akut
solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) tablosu, yoğun bakıma kabul edilen
hastaların %60-70’inde oluşan en yaygın komplikasyondur. Bunun dışında
yoğun bakım olgularında %30 oranında şok, %20-30 miyokard
disfonksiyonu, %10-30 civarında akut renal hasar oluştuğu ve hastaların
%44’ünde aritmi geliştiği bildirilmektedir (5, 10, 11).

Mortalite oranı, ülkeler ve koşullara göre değişmektedir. Çin'de COVID-

184