Page 125 - Multidisipliner Covid 19

Enfeksiyon Hastal›klar› Uzman› Gözünden COVID-19 Hastal›¤›nda Böbrek

yüklenmesine bağlı renal kompartman sendromu ve böbrek hasarı
durumunda sürekli UF veya diuretic uygulanması, hipotansiyon, 3.
boşluklara kaçış, endotelyal hasar ve buna bağlı renal perfüzyon bozuk-
luğunda ise vasopressor ve sıvı yüklenmesi uygulanabilir (14). Sürekli
replasman tedavisinin akut böbrek hasarını düzeltme üzerinde etkisine
dair Yang ve arkadaşları’nın (15) yaptığı çalışmada mekanik ventilasyona
bağlı 36 COVID-19 Hastanın 22’sinde (%61,1) CRRT (sürekli renal replasman
tedavisi) uygulanmıştır. Bu 22 hastanın 12‘si (%54,5) hayatını kaybetmiş.
Diğer 14 (%38,9) hastaya ise konvansiyonel yaklaşılmış. Bu gruptaki
hastaların 11 i (% 78,6) hayatını kaybetmiş. Yazıda sürekli replasman
tedavisinin üremik durumu düzeltip, septik toksinleri temizlemede
yardımcı olduğu vurgulanmış. CRRT (sürekli renal replasman tedavisi)
kritik durumdaki hastalar için tercih edilebilir. Hemodinamik olarak stabil
ve intemitant hemodiyalizi tolere edebiliyor ise, CRRT veya uzamış
intermitant replasman tedavisi (PIRRT) tercih edilmelidir. Bunun sebebi
bire bir hemodiyaliz hemşiresi gerektirmemesidir. Böylece koruyucu
ekipmanın fazla kullanımı, virüse maruziyet azalır. Karantina kliniklerinde
CRRT yapılacak diyaliz makineleri oda içerisinde olabilir ya da hortum
yardımı ile dışında bulunabilir. Makinenin dışarıda oluşu tekrar tekrar
odaya girerek koruyucu ekipman kullanımını azaltır, ancak bu sefer de
hortumları eklemek, bağlantıda bozukluğa neden olabilir. Alarm duyarlılığı
azalması nedeni ile uyarı gecikebilir, pıhtlaşma riski artar (13). COVİD 19
hastalarında diyaliz sırasında daha çok tromboz olduğu bildirilmiştir.
Kontrendike değil ise bu hastalar diyaliz süresince antikoagulan almalıdır.
Fraksiyone olmayan heparin veya sitrat gibi bölgesel antikoagulan veya
düşük molekül ağırlıklı heparin gibi sistemik formda olabilir. Hemodiyaliz
veya CRRT aletleri az olduğunda periton diyalizi de seçenek olarak
düşünülebilir. Benzer mortalite ve enfeksiyon oranlarına rağmen periton
diyalizi daha az ekipmana ihtiyaç duyar. Ancak periton diyalizi batın içi
basıncı arttırır. Bu nedenle özellikle solunum desteği alanlarda solunum
sıkıntısına neden olabilir. O nedenle mekanik ventilasyondaki ve yüz
üstü pozisyonda yatan hastalarda diğer diyaliz yöntemleri uygulanmalıdır.
Otomatik periton diyaliz makineleri hasta ve personel arasındaki teması
en aza indirir. Periton sıvısı atıkları ile bulaş olduğuna dair veriler henüz
net değildir (13). Hastalık sırasında ortaya çıkan akut böbrek hasarının
geri dönüşümlü olup olmayacağı daha sonraki süreçte netleşecektir. Eğer
hastalık seyri sırasında bu hasar nedeni ile diyaliz ihtiyacı gerekmedi ise

124