Page 124 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 07

akımındaki ince pıhtılar böbrekteki küçük damarları tıkayarak
fonksiyonunu bozar. Ana organlardaki hasar tüm sistemi etkilediği için
COVID 19 hastalık seyrinde görülen böbrek hasarı hastalığı kötü seyrinin
de göstergesi olabilir. Genel olarak COVID 19 hastalığı sonucu ortaya
çıkan akut böbrek yetmezliği durumunda pulmoner ödem ve yüklenme,
dolaşım yetmezliği görülebilir, böbreklerden immune globulin kaçışı
nedeni ile immune yetmezlik açısından dikkatli olunmalıdır. Hastalarda
hipoalbuminemi olduğu için ilaçların bağlanma ve yanıtında zayıflama
görülebilir. Ayrıca antitrombin eksikliği nedeni ile tromboembolik olaylar
takip edilmelidir.Yüksek tansiyon böbrek hasarı nedenlerinden biridir. Bu
nedenle altta yatan komorbid faktörler açısından hipertansif hastalarda
şu anki veriler ile ACE Inhibitörü ve ARB kullananlar ilaçlarını almaya
devam etmelilerdir (12) .

Akut böbrek hasarı olan kişiler mümkünse yakın takip edilecek alanlarda
ya da yoğun bakım ünitelerinde takip edilmelidir. Yan yana odalarda takip
ise bir diyaliz hemşiresinin birden fazla hastaya bakmasına olanak sağlar.
Eğer hasta negatif basınçlı odada ise hasta hemşire oranı 1:1 olmak duru-
mundadır. Bunlar mümkün değil ise hasta COVID olası veya kesin ama
kritik durumda değil, yine de diyaliz ihtiyacı var ise hastaneden diyaliz
ünitesine götürülmek yerine izolasyon odasında diyalize alınmalıdır (13).

Genel olarak böbrek hasarının tedavisinde hastaların solunumunu kötü-
leştirecek hipervolemiden kaçınılmalıdır. Hasarın pek çok nedeni olabileceği
için tedavi yaklaşımında bunlara dikkat edilerek çok yönlü değerlen-
dirilmelidir. Örneğin hem etkenin tetiklediği, hem de ECMO gibi tedavilere
bağlı sitokin hasarı durumunda,sitokinleri ortadan kaldırmak için farklı
filtrelerin kullanıldığı çeşitli hemoperfüzyon yöntemleri kullanılabilir. Bu
hemoperfüzyonların ardışık 3 gün, heparin veya sitrat kullanarak yapılması,
2 saatten uzun sürmesi önerilir. ARDS, alveolar hasar durumunda
venövenöz ECMO, miyokardite bağlı kardiyomiyopati durumunda
ventriküler assit device (LVAD), arteriovenöz ECMO, yüksek basınçlı
oksijen tedavisi yardımcı olabilir. İntraabdominal hipertansiyona bağlı
renal kompartman sendromu durumunda ise renal perfüzyon bozulabilir,
venövenöz ECMO, Left ventriküler assist device tedavide yardımcı olabilir.
Rabdomiyolize bağlı tübüler toksisite durumunda ise HCO veya MCO
kullanılarak sürekli renal replasman tedavisi (CKRT) yapılabilir. Sıvı

123