Page 115 - Multidisipliner Covid 19

Enfeksiyon Hastal›klar› Uzman› Gözünden COVID-19 SSS ve Nörolojik Tutulum

Miyopati; COVID-19’lu hastalarda yaygın kas ağrısı olduğu bilinmektedir.
Bu durum birçok sistemik enfeksiyonlarda görülebilir. ACE-2 reseptörünün
kas dokusunda da bulunması dolayısıyla virüsün direkt invazyonu ile de
açıklanabilir. Ancak COVID-19 ile ilişkili myopati diyebilmek için CK,
LDH (laktatdehidrogenaz) gibi kas enzimlerinde artış, EMG (Elektro-
myografi) ve histopatolojik olarak ispatlanması gerekir. Myopatinin nedeni
sadece virüs invazyonu olmayıp, hastalara uygulanan hidroksiklorokin,
azitromisin gibi nöromüsküler yan etkisi olan ilaçlarla da ilişkili olabilir.
Bu klinik tabloların birçoğu klinik gözleme dayalı ve retrospektif olduğu
için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır (12).

Sonuç olarak, SARS-CoV2’nin nöroinvaziv olup olmadığı tam olarak
aydınlatılamamış olmakla birlikte menenjit, meningoensefalit olgularının
varlığı nöroinvaziv virüs olduğunu düşündürmelidir. Tanı için BOS’da
SARS-CoV2’nin gösterilmesi, mortal seyreden olgularda daha fazla otopsi
yapılması, histopatolojik olarak ispatlanması önemlidir. Ayrıca koku ve
tat alamama basit bir periferik sinir tutulumu mu yoksa santral tutulumun
bir habercisi mi sorusuna yanıt bulunmalıdır. Nöroimmün hastalıkların
patogenezinde birçok viral etken sorumlu tutulduğundan, COVID-19
geçiren hastalar iyileşse bile nörolojik semptom ve bulgular açısından
ileriye yönelik takip edilmelidirler.

Salgın döneminde her olguya lomber ponksiyon, kraniyal görüntüleme,
EEG, EMG vs yapılması her zaman mümkün olamamaktadır. Ancak şuur
değişikliği, nörolojik tutulumu düşündüren spesifik bulgular varlığında
ayrıntılı nörolojik muayene, EEG, kraniyal görüntüleme yapılmalı ve
hastalar taburcu olduktan sonra da nörolojik açıdan takip edilmelidirler.

KAYNAKLAR

1. WHO (19 haziran 2020) https://www.who.int/emergencies/diseases/
novel-coronavirus-2019
2. Zhu N, Zhang D, Wang W, Li X, Yang B, Song J et al. A novel corona
virus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med 2020;
382: 727-33.

114