Page 69 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Genel Bak›fl

Giriş

Kısa sürede pandemiye dönüşen Covid-19, bilinen pek çok türünden
bazıları hafif (örneğin soğuk algınlığı) bazıları ağır solunum yolları
enfeksiyonlarına yol açabilen korona virüslerin yeni ortaya çıkan bir
türüyle oluşmuştur. Gerek insan, gerekse hayvanlarda çok yaygın bir virüs
grubu olduğu için korona virüslerin dünyadan yok olması söz konusu
değildir. Korona virüsler sık mutasyona uğrama kapasitesindedir ve bu
nedenle yeni türlerinin ortaya çıkması şaşırtıcı ve beklenmedik bir durum
değildir. Zaman içinde yeni türleri ile yeni salgınlar da gelişebilir. Özellikle
rezervuar olan hayvanlardan insana adapte olan türler daha tehlikeli
olabilir. İnsanların vahşi doğaya yaptıkları, bunların insana bulaşma riskini
1
arttıran önemli bir faktördür . Etken olan SARS-CoV-2’nin detaylı özellikleri
diğer bölümlerde işlenmiştir.

Pandemiye yol açmasında; damlacık yolu gibi kolay kontrol edilemeyen
bir yolla çabucak bulaşması, yeni bir tür olduğu için toplumlarda hiç
bağışık birey bulunmaması, özgül ilaçların ve aşısının olmaması ile yoğun
nüfus, seyahat, ticaret vs gibi nedenlerle Dünyanın çok küçülmesi rol
oynamıştır. Bu arada korona virüs enfeksiyonlarının ne kadar bağışıklık
bıraktığı, benzer türler arasında çapraz bağışıklık olup olmadığı da henüz
iyi bilinmemektedir.

Aslında büyük oranda asemptomatik veya hafif seyretmesi, pek çok
enfeksiyona benzer şekilde neredeyse sadece risk faktörü olanlarda ağır
seyretmesine rağmen aynı anda çok sayıda insanın enfekte olması,
kümülatif olarak çok sayıda ağır hastanın ortaya çıkmasına yol açmış ve
bazı ülkelerde sağlık sistemlerinin kapasitesi (yatak, malzeme, cihaz, sağlık
personeli ve parasal) yetersiz kalmıştır. Sonuçta gerek sağlık, gerekse
ekonomik olarak büyük bir krize yol açmıştır.

Bu bölümde genel özellikler kısaca özetlenmiş olup, detaylar diğer
bölümlerde ele alınmıştır.

Bulaşma yolları

Temel olarak damlacık enfeksiyonu ile solunum yolundan alınarak bulaşır.

68