Page 65 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Pandemisinde Dezenfeksiyon ve Sterilizasyon Aç›s›ndan Bilinmesi Gerekenler

Alınacak kişisel koruyucu tedbirlere rağmen bulaş hava, yer ve yüzeyler
aracılığı ile gerçekleşmektedir. Yer ve yüzeyden bireylere geçiş, elle bu
yüzeylere teması sonrası ele geçen virüsün, el antisepsisi uygulamasındaki
eksiklik ve yetersizlikten dolayı bireylerin kendilerinin veya başka bireylerin
mukozalarına temas ederek virüsü aktarmaları ile oluşmaktadır.
Etken ile mücadelede bu nedenle hem hava, hem yüzeyler hem de eller
üzerinde bulunabilecek olan virüsü hedeflemelidir.

Dezenfeksiyon uygulaması hedeflenen mikrobisidal etkinliğe göre yüksek,
orta ve düşük düzey olarak sınıflandırılır (3). Mikobakteriler dışındaki
vejetatif bakterilere, zarflı virüslere ve bazı mantarlara hedefleyen Düşük
Düzey Dezenfeksiyon COVID:-19 etkeni için de yeterlidir (3, 4).

Yer-yüzey dezenfeksiyonunda kullanılabilecek ajanlar 1/10-1/100 oranında
sulandırılmış çamaşır suyu veya 500-5000 ppm klor sağlayan klor tablet
gibi klor sağlayıcılar, dörtlü amonyum bileşikleri, süper okside su, klor
dioksit, hidrojen peroksit olarak sıralanabilir (1, 3 ,4).

Yüzey dezenfeksiyonunda Ultraviyole germisidal ışınlama gibi metodlar
ile hidrojen peroksit, alkol gibi kimyasalların kullanımı yüzeylerin
özelliklerine göre değerlendirilmektedir (5, 6).

Ultraviyole germisidal ışınlama açısından, özellikle UV-C kullanımı ile
ilgili SARS açısından daha önce yapılmış çalışmalar referans olarak
alınmaktadır. Bu bilgilere göre UV-C nin 200-280 nm aralığında 254 nm
civarı dalga boyunda 2-5 mJ/cm2 enerji aktarımı SARS virüsüne öldürücü
etki sağladığı, güvenli bir etkinlik açısından bu enerji düzeyinin 60mJ/cm2
olacak düzeyde olması gerektiği ifade edilmektedir (5). UV-C hem COVID-
19 hastaları veya şüphelilerinin bulunduğu ortamlardaki hava sterilizasyonu
amacıyla günümüze kadar tüberküloz hastalarının bulunduğu ortamlarda
kullandığımız tavan aydınlatması yapan UV lambalarının kullanımı yanı
sıra, UV-C önünden düzenli hava geçişi sağlanan kapalı cihazlar kullanıl-
maktadır. Mobil odalar arasında taşınabilir hava dezenfektörlerinde ve
merkezi havalandırma sistemlerinde temiz alınan hava dışında yeniden
sirküle edilen havanın dezenfekte edilerek sürece dahil edilmesinde de
kullanımının genişleyeceği bir döneme doğru gittiğimizi de görmekteyiz.
UV-C üretmek üzere klasik lambalardan dalga boyu ayarlanarak UV-C

64