Page 599 - Multidisipliner Covid 19
P. 599
COVID- 19 Pandemisinde Cerrahi
Hepatobiliyer cerrahi de de özellikle erken evre tümörlerde cerrahi ön
plana çıkarken, lokal ileri ve metastatik hastalıklarda cerrahi dışı tedaviler
gündeme gelmektedir (Tablo-3).
Bu hastalarda da özellikle sarılık ve buna eşlik eden kolanjit perkütan
ve/veya endoskopik girişimleri öncelikle gerektirip, sonrasında cerrahi
planlamasını önerilmektedir.
Tablo:3 Hepatobiliyer Tümörlerde ACD ve COD önerileri(13)
Önerilen tedavi
Erken evre tümörler Cerrahi
Borderlinerezektabl veya lokal Neoadjuvant tedavi
ileri tümörler
Obstrüktif sarılık Endoskopik prosedürler
Asemptomatik NET, GIST, Cerrahi
Yüksek dereceli IPMN
NET: nöroendokrin tümör, GIST: gastrointestinal stromal tümör, IPMN: intraduktal papiller
müsinöz neoplazi
Covid-19 pandemisinde özellikle acil cerrahi prosedürler öncesinde,
hastaların detaylı anamnezi alınmalı, şüpheli vakalar mutlaka PCR testi
ve Toraks BT görüntüleme ile taranmalıdır. Yapılan değerlendirme
sonucunda Covid- 19 şüphesi devam eden hastalarda, hastanenin kendi
belirlediği izole klinikler ve bu hastalar için uygun ameliyathane odalarında
gerekli ekipmanla birlikte, eğitilmiş personel ve cerrahi ekip tarafından
opere edilmelidir. Cerrahi prosedür haricindeki diğer yöntemler bir seçenek
olarak düşünülmelidir. Onkolojik hastalarda ise yaklaşım multidisipliner
(cerrah, medikal onkolog, radyasyon onkolog) ekip tarafından alınan
kararlar doğrultusunda hasta ile paylaşılarak, hastanenin pandemi açısın-
dan durumu değerlendirilerek karar verilmesi daha uygun olacaktır.
Hastaneler bu dönemde mutlaka kendi yatak ve yoğun bakım kapasitesini
değerlendirerek elektif ve acil cerrahiler için prosedürlerini ve klavuzlarını
oluşturmalıdır.
598
