Page 501 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 – Gebelik &Laktasyon

Daha önceden var olan MERS ve SARS virus pandemilerinde gebelikle
olan ilişkilerinde preterm doğum, düşük tehlikesi, gebelik kaybına ilişkin
anlamlı bir risk artışı bulunamamıştı. Benzer şekilde Covid-19
enfeksiyonunun gebelikte fetal anomali, abortus ve preterm doğum riskini
artırdığına yönelik herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Anneden fetüse
transplasental yani vertikal geçiş olduğuna yönelik henüz yeterli veri
bulunmamaktadır. Literatürde bildirilmiş sadece bir vaka vardır. Ancak
bu bebeğe Covid-19 bulaşının plasenta aracılığı ya da doğum sonrası
olduğuna yönelik şüpheler bulunmaktadır.

Toplumla hemen hemen hastalığa yakalanma riski ve hastalığın seyri
benzer olduğu için Covid-19 pandemisi sürecinde asıl önemli olan ve
merak edilen kısmı gebelerin takiplerinin nasıl yapılacağı, doğum planında
ne gibi değişiklikler olabileceği ve doğum sonrasındaki lohusalık sürecinde
nelere dikkat edilmesi gerektiği yönünde olmaktadır.

B- Antenatal Bakım Süreci

Gebelik süresince maternal bakım oldukça önemlidir ve bilinmektedir ki,
maternal bakımı yetersiz olan gebelerde anne ölümü, fetal kayıp ve diğer
olumsuz obstetrik durumlarda risk artışı bulunmaktadır. Bu sebeple
gebeler Covid-19 pandemisi sürecinde gebelik takiplerini aksatmamalıdır.
Ancak her vizitte sosyal izolasyon kurallarına uygun olarak davranmalı
ve gereksiz kontrollere gidilmemelidir. Uygun durumlarda teknoloji
yardımı ile gerek internet aracılığı ile görsel konsültasyon gerekse telefon
ile danışmanlık uygulanabilir ancak şüpheli ya da gebeliğinde risk bulunan
vakalarda mutlaka fizik muayene ve ileri tetkik açısından hasta kliniğe
başvurmalıdır. Her vizitte yapılması gereken bazal değerlendirmelere
devam edilmelidir. Tam idrar analizi, tansiyon ölçümü mutlaka yapılmalıdır.
İlk 3 ay ultrasonografi taraması, 18-22 hafta ayrıntılı ultrasonografi
değerlendirmesi mutlaka yapılmalıdır. Hastanın ve fetüsün risk durumuna
göre vizitlerin sıklığı hekim tarafından belirlenmelidir. Bu vizitlerde
hekimler de mutlaka yeterli ekipman ile gebelerde değerlendirme
yapmalıdır. (Uygun mesafe, maske, siperlik vb.) Gebelikte alınması gereken
destek tedavileri (folik asit, Vit-D, multivitamin vb.) devam etmelidir. Eğer
antenatal dönemde farklı endikasyonlar ile gebe kliniğe yatırıldıysa
mutlaka tek ve izole bir odada gözlenmelidir.

500