Page 499 - Multidisipliner Covid 19
P. 499
COVID-19 – Gebelik &Laktasyon
Gebelikte Covid-19 tanı algoritmasında gebe olmayanlara göre farklılık
yoktur. Tanıda kullanılan ilk basamak yöntem RT-PCR (reverset-
ranskriptazpolimeraz zincir reaksiyonu) yöntemidir. Bu işlem için gebe
olmayanlardaki gibi sürüntü örneği orofaringeal ve nasal bölgelerden
alınmaktadır. Ancak alt solunum yollarından alınan örnekler yanlış
negatifliği azaltmak için oldukça önemlidir. RT-PCR dışında kanda ELISA
ya da immunglobulin M ve G gibi hızlı antikor testleri de kullanı-
labilmektedir. Ancak bu testlerin güvenilirliği tartışmalıdır.
Tanıda laboratuvar dışında görüntüleme yöntemleri de kullanılabilmektedir.
Akciğer grafisi, toraks tomografisi ve toraks ultrasonografisi Covid-19
bulgularını gözlemleyebilmek açısından pratikte en sık kullanılan
yöntemlerdir. Bu tetkiklerden akciğer grafisi ve toraks tomografisinde
içerdiği X ışınları sebebi ile radyasyon sebebi ile fetal teratojenite riski
özellikle gebelerde ve ailelerde, daha az oranda da branş dışı diğer
hekimlerde endişeye sebep olabilmektedir. Ancak bilinmelidir ki, gebelik
süresince güvenli radyasyon doz sınırı 5 Rad olup, çekilen tek bir akciğer
grafisinde alınan X ışını dozu 0.1 Rad, düşük ayarlarda uygulanmış olan
bir tomografide ise bu doz 1.5 Rad’dır. Bu tetkikler toraks ile ilgili olduğu
için fetüse yönlenen X ışını dozları tahmini olarak 0.001-0.006 rad
civarındadır. Bu sebepler ile tanıyı kolaylaştırma ve takip açısından
görüntüleme yöntemlerine başvurulmasında fetal teratojenite açısından
sakınca yoktur. Toraks ultrasonografisi ise daha az sıklıkla kullanılan
ancak Covid-19 açısından anlamlı bulguların izlenebileceği bir tetkiktir.
Anterior ve posterior hemitoraksta bilateral subplevral konsolide alanlar,
hiperekojen akciğer odakları gözlenebilmektedir. Yatak başı yapılabilmesi,
radyasyon içermemesi ilk aşamada kolaylıkla uygulanabileceğini
göstermektedir ancak deneyimli hekimler tarafından yapıldığında tanıda
duyarlılığı artmaktadır.
Ayırıcı tanıda gebelerde ön planda benzer bulgular yaratabilecek diğer
viral pnomoniler (influenza, RSV, adenovirus), atipik bakteriyel pnomoniler
düşünülebilir. Bulguları Covid-19 ile benzer olduğu için ayrıcı tanıda
dikkat edilmelidir.
Tanı testlerinin başvuran her gebeye ya da doğum amaçlı yatırılan gebelere
yapılması tartışmalı bir konudur. Ülkemizde Covid-19 semptom ve bulgusu
498