Page 369 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Dermatolojik Bulgular›

irritasyon bulguları yüze dokunma ihtimalini arttırarak COVID enfeksiyon
riskini arttırmada rol oynayabilir. Altı saatten uzun süre N95 maske ve
koruyucu gözlük takanlarda koruyucu ekipman temas bölgesinde deri
hasarı gelişme risk daha yüksek bulunmuştur. Yine uzun dönem eldiven
kullanımı aşırı hidrasyona yol açarak maserasyon ve erozyonların gelişimine
neden olabilir (Şekil 1A,1B). Lateks eldivendeki kimyasal materyallere
bağlı maserasyon, erozyonlar kontakt dermatit gelişebilir (Şekil 1C).
Gelişebilecek sekonder enfeksiyonlar durumu daha da kötüleştirebilir.
Sık el yıkama (≥10/gün) uzun süre eldiven giymeye kıyasla el derisi hasarı
gelişme riskini daha da arttırır. Uzun süreli maske ve koruyucu gözlük
kullanımına bağlı olarak akne vulgaris (%60), kaşıntı ya da fasiyal irritan
dermatit (%51), seboreik dermatit ve rozase (%36) gibi mevcut bir deri
hastalığının alevlendiği bildirilmiştir (Şekil 1C).El hijyeninin sağlanması
için eller en az 20 saniye su ve sabunla yıkanmalı veya 20-30 saniye alkol
içeren el antiseptiği ile ovuşturulmalıdır (8-10).

Klima ile serin ortam oluşturulması, yüze tam oturan maske kullanılması,
gözlüklerde daha iyi malzeme (örn; lateks kayışlardan kaçınılması)
kullanımı, maskenin çıkarılması ve yüzün terden arındırılması için düzenli
molalar verilmesi dermatozların hafifletilmesine yardımcı olabilecek
önlemlerdir. Dehidrasyona bağlı dermatozları ve deri kuruluğunu önlemek
için yeterli hidrasyon, deri bariyer bütünlüğünü geri kazanmak için
nemlendiriciler kullanılmalıdır. Maskeye zarar vermemek adına maske
takmadan en az 30 dakika önce nemlendirici uygulanması önerilmektedir.
Basınç yaralanmalarından kaçınmak için kemik çıkıntıların üzerindeki
baskıyı azaltacak 2 saatte bir pozisyon değişikliği yapılarak bası
yaralanmasının erken belirtisi olan soluk eritem yanıtının değerlendirilmesi
gerekmektedir. El hijyen yöntemlerine bağlı istenmeyen deri reaksiyonlarını
önlemek için; el yıkamada koku ve koruyucu madde içermeyen
duyarlandırma potansiyeli olmayan sabunlar (syndet) kullanılmalı, klasik
sabunlar yerine gliserin içeren alkol bazlı (% 80 etil alkol ya da % 75
izopropil alkol) el solüsyonları kullanılmalı, gün içinde her el yıkama
sonrası kokusuz nemlendiriciler ve gece yine kokusuz lipitten zengin
nemlendiriciler kullanılmalıdır. Alkollü el dezenfeksiyonuna diğer
antimikrobial bileşiklerin eklenmesi etkinliği arttırmaz, fakat tahriş edici
kontakt dermatit riskini arttırabilir. Alkollü el dezenfaktanları epidermal
bariyeri sabunla el yıkamalarından daha iyi korur. Ayrıca lateks eldivenin

368