Page 321 - Multidisipliner Covid 19
P. 321
COVID-19'da Ba¤›fl›kl›k Yan›tlar› ve Yang›sal Olaylar
Asemptomatik kişilerin solunum yolu salgılarında da virüs tespit edilebil-
diğinden bulaştırıcılığı kontrol edebilmek mümkün değildir. Olguların
epidemiyolojik özellikleri incelendiğinde ortalama inkübasyon süresinin
4-14 gün olduğu bazı olgularda bu sürenin daha da uzayabildiği gözlen-
miştir (2).
COVID-19 hastalarında ateş, kuru öksürük, solunum güçlüğü en sık
karşılaşılan semptomlar olup baş ağrısı, yorgunluk, konjonktivit ve kas
ağrısı gibi belirtiler de daha az sıklıkta görülebilmektedir. Bu özgül olmayan
semptomlar nedeniyle COVID-19’un diğer solunum yolu hastalıklarından
klinik olarak ayırt edilmesi zordur. Ayrıca, hastaların bir grubu hastalığın
ilk haftasını takiben pnömoni, solunum yetmezliği ve ölümle sonuçlanan
bir seyir gösterebilmektedir (1, 3).
Bu yeni patojen virüsün genom sekanslama analizi sonucunda, virüsün
betakoronavirüs cinsinden tek iplikçikli RNA virüsü olduğu ve 2002-2003
yıllarında insanda ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (Severe
Acute Respiratory Syndrome; SARS) ilişkili koronavirüs (SARS-CoV) ile
yakın benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Aynı zamanda bu yeni
koronavirüs tipi, çoğunlukla Asya ve Avrupa’daki bazı nalburunlu yarasa
türlerinde belirlenen virüslerle benzerlik göstermektedir. Bununla beraber
virüsün yayılımında yarasa ve insan arasındaki olası ara konak türü henüz
netleşmemiştir (4, 5).
COVID-19 İmmünopatogenezi
SARS-CoV-2 virüsünün SARS-CoV ile kıyaslandığında daha fazla bulaşıcı
özellik gösterdiği kaydedilmiştir. Fatalite hızı SARS salgınında %9,5 ve
MERS-CoV’da %34,4 arasında iken, COVID-19 için %2,3 olarak bildirilmiştir
(6).
Bu oranlar farklı coğrafik bölgelerde küçük farklılıklar gösterebilmektedir.
Bununla beraber, COVİD-19 hastaları SARS-CoV ve MERS-CoV hastalarıyla
benzer semptomlar, klinik ve laboratuvar bulgulara sahip oldukları için
SARS-CoV ve MERS-CoV hastalarında yapılan daha önceki çalışmalar bu
yeni hastalığın immünopatogenezini ortaya koymakta hala yol gösterici
olmaktadır (2, 4).
320