Page 324 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 20

iyileşen hastaların bazılarında 4 yıl süresince saptanabilmiş ve işlevsel
olması önemli bir bilgidir. SARS-CoV-2’ye karşı gelişen bellek T hücre
yanıtları ile ilgili bilgi edinebilmemiz için yeterli süre geçmemiştir. Bu
bilgilere sahip olunması SARS-CoV-2’ye karşı etkin aşı geliştirilmesi
açısından çok değerli katkılar sağlayacaktır.

Akut solunum zorluğu sendromu (AcuteRespiratoryDistressSyndrome;
ARDS), SARS-CoV-2, SARS-CoV ve MERS-CoV enfeksiyonlarında en sık
karşılaşılan immünopatolojik durumdur (22), Ayrıca, COVID-19’da başlıca
ölüm sebebi ARDS'dir. COVID-19’lu hastlarda ARDS gelişmesinde 2 ana
mekanizma tanımlanmıştır: Makrofaj Aktivasyon Sendromu (MAS) ve
İmmün Düzensizlik Sendromu (MDS) (23) (Şekil 1).

Şekil 1. Giamarellos-Bourboulis ve ark. solunum yetersizliğine yol açan
2 farklı mekanizma tanımlamıştır. Bunlardan birincisi makrofaj aktivasyon
sendromu, diğeri ise İL-6’nın sebep olduğu yetersiz antijen sunumu ile
ilişkili immün düzensizlik tablosudur (23).

Makrofaj Aktivasyon Sendromu (MAS) ve Sitokin Fırtınası

Yukarıda da belirtildiği gibi COVİD-19’lu hastalarda İL-1, İL-6, İL-8, İL-
17, CCL-2, TNF- , G-CSF, IP-10, MCP-1 ve MIP gibi yangıyla ilgili sitokin
ve kemokinlerin düzeyleri artmaktadır. Bu mediyatörlerin konsantrasyonları

323