Page 388 - Multidisipliner Covid 19
P. 388
BÖLÜM 23
Şekil 8’de COVID-19 ile ilişkili sık görülen kutanöz bulguları için bir
tanısal algoritma özetlenmiştir (23).
Şekil 8. COVID-19 kutanöz bulgularını için bir tanısal algoritma (23)
c. COVID-19 sık görülen deri bulgularının tanısal ve prognostik değerleri
COVID-19 ilaçların yan etkilerini bağlı sekonder deri lezyonlarını bir
tarafta tutarsak daha önce bahsedildiği gibi primer olarak iki ana dermatoz
grubu olarak da tanımlanabilir (30);
(1) Viral ekzantemlere benzeyen klinik özelliklerdeki deri lezyonları
(morbilliform erupsiyon, peteşial döküntü, eritematöz-purpurik maküller,
yaygın ürtiker, varisella benzeri veziküller).
(2) Trombotik vaskulopati ve vaskülit ile ilişkili vaskulopatik deri lez-
yonlar (periferal syanoz+ bül ve kuru gangren, geçici livedo retikülaris,
Chilblain benzeri kırmız renkli papüller, retiform purpura).
Ürtikeryal ve makülopapüler lezyonların çoğu virüs ile ilişkili
olmayabilir. Bu klinik tablolar multifaktöryaldir. Bu döküntüler COVID-
19 ilaç reaksiyonlarına bağlı olabilir ve bunun ayırımını yapmak ta zordur.
Bu bulgular çoğu daha şiddetli hastalığı olan ve daha fazla ilaç kullanılan
hastalardaki bulgulardandır (16-19, 26, 27, 30). Sadece ürtiker ve ateş
kombinasyonu COVID-19 erken bir semptom olarak değerlendirilebilir
(26).
387