Page 77 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Genel Bak›fl

Klinik ağırlık açısından tanı kriterleri konusunda ortak bir görüş birliği
yoktur. Farklı ülkelerde farklı tanım ve derecelendirme kriterleri kullanıl-
37
maktadır . Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) sınıflandırması şöyledir:
- Hafif: Komplike olmayan viral üst solunum yolu enfeksiyonu
- Pnömoni: Ağır pnömoni bulgusu ve oksijen desteği ihtiyacı olmayan
pnömoni
- Ağır: Ateş VEYA solunum yolu enfeksiyonu kuşkusu, VE şunlardan
birinin varlığı:
- RR >30/dakika (takipne)
- Ağır solunum sıkıntısı (dispne)
- Oda havasında SpO2 ≤ 93 (hipoksi)
- Kritik: ARDS veya akut organ disfonksiyonu olan sepsis varlığı

Hastalarda ARDS, çoklu organ yetmezliği, akut kardiyak hasar, trom-
boembolik olaylar, aritmiler, sepsis gibi mortaliteye götüren komp-
likasyonlar gelişebilir. Hastalığın erken dönemlerinde dahi saptanabilen
hiperkoagülabilite ve ileri dönemlerde gelişen sitokin fırtınası ağır tablolarda
önemli rol oynar.

Ağır klinik tabloların genellikle semptomlar başladıktan 7-14 gün sonra,
komplikasyonların ise biraz daha geç; semptomların başlamasından
itibaren 10-14. günden sonra geliştiği görülmektedir.

DSÖ’nün verilerine göre iyileşme süresi hafif olgularda ortalama iki hafta,
ağır olgularda ise 3-6 hafta civarındadır. İyileşen olgularda başta akciğerler
ve kalp olmak üzere (akciğer fibrozisi veya kardiyomiyopati gibi) sekel
kalıp kalmadığı henüz bilinmemektedir.

Tedavi ve korunma

Tüm dünyada kabul edilmiş kesin bir tedavi şeması henüz yoktur. Şu ana
kadar etkinliği kanıtlanmış ve onaylanmış özgül bir ilacı olmasa da aday
ilaçlar vardır.Ülke ve merkezler arasında farklı tedavi yaklaşımları ve
ilaçlar denenmekte, elde edilen sonuçlar tedavi şemalarında sık sık deği-
37
şiklikler yapılmasına yol açmaktadır . Kullanılan ilaç ve tedavi yaklaşımları
kitabın diğer bölümlerinde detaylı olarak işlenmiştir. Ülkemizde resmi

76