Page 556 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 30

PULMONER ARTERİYEL HİPERTANSİYON

Ne yazık ki diğer birçok kronik hastalıkta olduğu gibi Pulmoner arteriyel
hipertansiyon (PAH) hastalarının takip ve tedavi programı da COVID-19
pandemisi sırasında ciddi aksamaya uğramıştır. PAH hastalarında COVID-
19 enfeksiyonuna ilişkin kanıta dayalı bir kılavuz elimizde yoktur ve bu
konuda kısıtlı sayıda uzman görüşü yayınlanmıştır (102). Sadece Primer
PAH değil, önceden mevcut sol kalp hastalığı, akciğer hastalığı ya da
COVID-19 ilişkili akciğer hasarı veya kardiyomiyopatiye ikincil gelişmiş
PAH gibi diğer nedenlere bağlı pulmoner hipertansiyon da başlıca morbidite
ve mortalite nedenleri içerisindedir.

COVID-19 pandemisiyle birlikte, standart PAH takip ve tedavi protokolleri
kesintiye uğramıştır. Etkin takibin başlanması ve sürdürülmesinin çok
önemli olduğu bu hastalarda tedavi yararı ile hastaneye gelmenin yaratacağı
enfeksiyon riski arasında dengeyi kurmak çok önemlidir.

PAH tanısı yeni konmuş veya PAH olasılığı yüksek hastalarda, spesifik
tedavinin sağlayacağı mortalite ve morbidite yararı değerlendirilmeli ve
tetkiklerin süreci belirlenmelidir. Pandemi döneminde standart tanı
yaklaşımını uygulamak COVID-19 riskini artıracağından tetkiklerde de
seçici olmak gerekir ve bu sorumluluk klinisyenlerin üzerindedir. COVID-
19 pandemisi sırasında PAH hastalarına ilişkin birincil sorun, enfeksiyon
bulaşma riski göz önüne alınarak rutin takip, laboratuvar testleri ve yeni
tanı hastalara yaklaşımın nasıl olması gerektiğidir. Bazı klinikler telefonla
veya video vizit şeklinde hastalarla iletişim kurmakta ve bu şekilde bazı
yönlendirmeler yapabilmektedir.

Ancak bu strateji; stabil, tedavisi düzenlenmiş ve özellikle düşük risk
grubundaki hastalar için ideal olsa da, ortayüksek risk grubunda seyreden,
durumu kötüleşen veya yeni değerlendirilmesi gereken hastalar için
güçlükler içermektedir.

PAH şüphesi olan ama tanısı kesinleşmemiş bir hastada spesifik tedavilere
başlamadan önce dikkatli ayırıcı tanı yapmak gerekir. Hastanın ve sağlık
çalışanlarının enfeksiyondan korunma özeni gösterdiği bu dönemde
solunum fonksiyon testleri, ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi [V/Q],

555