Page 313 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Enfeksiyonunda Patogenez ve Histopatolojik Bulgular

aracılığıyla hedef hücreye girer. Virüs hedef hücreye girdikten sonra
antijenik peptitler major histokompatibilite kompleksi (MHC) aracılığıyla
sunularak spesifik B ve T hücre aracılı hücresel ve humoral immün yanıt
uyarılır. N proteinine karşı spesifik Ig M üretimi 9. günde pik yaparken,
Ig G en erken 4. günde tespit edilebilir (2, 3).

Lenfopeni, COVID-19 ile enfekte hastalarda görülen yaygın bir bulgudur.
Olgularda CD4+/CD8+ T hücreleri, B hücreleri, doğal öldürücü (NK)
hücreleri, monosit, eozinofil ve bazofil yüzdelerinde düşüş saptanır ancak
CD4+/CD8+ T hücreleri sayıca düşmelerine rağmen aşırı derecede aktivedir
(4, 5).

Virüsün yol açtığı hücresel hasar, antikor bağımlı artış ve hızla çoğalan
virüsün ACE 2 reseptörüne bağlanarak down regülasyona sebep olması
proenflamatuar sitokinlerin aşırı miktarda üretimine yol açar. Bu durum
sekonder hemofagositik lenfohistiyositoz veya makrofaj aktivasyon send-
romu olarak isimlendirilen, morbidite (akut respiratuar distres sendromu,
çoklu organ yetmezliği) ve mortaliteden sorumlu kontrolsüz sistemik
inflamatuar bir yanıt olan sitokin fırtınası ile sonuçlanır.

Yapılan çalışmalarda hastalığın erken döneminde IL-1 , IL-1RA, IL-7, IL-
8, IL-10, IFN-y, monosit kemoatraktan peptid-1 (MCP-1), makrofaj
enflamatuar protein-1A ve 1B (MIP-1A ve 1B), granülosit koloni stimüle
edici faktör (G-CSF) ve tümör nekroz faktör-alfa (TNF- ) arttığı saptanırken,
yoğun bakım hastalarında IL-2, IL-7, IL-17, IL-10, MCP-1, MIP-1A ve TNF-
a değerleri daha yüksek saptanmıştır. Sitokin fırtınasındaki anahtar role
sahip sitokin IL-6'dır. IL-6 hem hafif hem ciddi seyirli olgularda artış
gösterir ancak ciddi seyirli olgularda plazma seviyeleri daha yüksektir
(4, 6).

Makroskobik bulgular

COVID-19 enfeksiyonuna bağlı organlarda gözlenen makroskobik bulgular
ağırlıklı olarak akciğerlerde bildirilmekte olup diğer organlarda COVID-
19 enfeksiyonuna spesifik makroskobik olarak kayda değer bir bulgu
henüz saptanmamıştır. Akciğer ağırlıklarında artış, ödem, konjesyon ve
konsolidasyon gözlenebilen makroskobik bulgular arasındadır (7).

312