Page 201 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Tedavi Stratejileri

ÖZET

Pandemi sonrası tüm dünyada oluşturulan bilimsel kurullar aşı ve ilaç
geliştirilmesi için yoğun çaba sarf etmekle birlikte, bu çalışmalara ilgili
olumlu bir sonuç alınıp alınmayacağı, alınsa bile bunun ne kadar zaman
alacağını şu an için öngörmek olanaksızdır. 2000’li yılların başında yine
Uzakdoğu ülkelerinde ortaya çıkan, ancak bu kadar yayılım göstermeyen
SARS ve benzeri koronovirüslere karşı ilaç veya aşı geliştirilmemiş olması,
bu konunun o kadar da kolay olamayacağını düşündürmektedir. Dünya
Sağlık Örgütü (DSÖ), COVID-19 için şu anda herhangi bir spesifik tedavi
bulunmadığını belirtmiştir. Halen tedavide SARS-CoV tedavisinde karşı
geliştirilmiş veya kullanılmış ilaçlar kullanılmaktadır. Burada COVID-19
tedavisinde kullanılan söz konusu bu ilaçlar ile ilgili son aylarda yapılmış
ve yayınlanmış, çoğu az sayıda hasta içeren, randomize olmayan ve editör-
ler tarafından değerlendirilmemiş klinik çalışma sonuçları özetlenmeye
çalışılmıştır. Halen konu ile ilgili o kadar yoğun klinik araştırmalar
yürütülmektedir ki, belki de bu yayın siz okuyuculara ulaştığında, burada
verilen bilgilerin en azından bir kısmının güncellenmesinin gerekeceği
kanısındayız.

GİRİŞ

İçinde bulunduğumuz milenyum Şiddetli Akut Solunum Sendromu
(SARS), Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve en son olarak da
COVID-19 un neden olduğu Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS-
Cov-2) birlikte 3 koronavirus salgınına şahit olmuştur. Ancak COVID-19
dünyada yaşanılan vaka ve ölüm sayısı bakımından diğer iki salgını geride
bırakmıştır. Salgının küresel etkisi, dünyada aşı geliştirme ve potansiyel
tedavileri belirleme yarışına yol açmıştır.

Aşı geliştirme çalışmalarını gerçekçi bir bakış açısıyla incelediğimizde,
insan çalışmalarına başlanmasına rağmen, üretilmesi ve halka uygulanabilir
hale gelmesinin çok uzun süre alacağı aşikardır (1). Bu esnada, standart
destekleyici bakım tedavilerine ek olarak potansiyel tedavi amacıyla birçok
çalışma da yapılmaktadır (2).

200