Page 19 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19’un Epidemiyolojik Özellikleri

Birçok ülkeden bildirilen olgu ölüm oranı (Case Fatality Rate) çok
değişkendir; literatürde %0,3-15,0 arasında bildirilen değerler söz
konusudur (6).

Ülkemizde 15 Haziran 2020 tarihi itibarıyla doğrulanmış olgu sayısı 179.831
doğrulanmış ölüm sayısı ise 4.825’dir (7). Buna göre Türkiye’de olgu ölüm
hızı %2,68’dir.

Ancak olgu ölüm oranı örneğin bizim ülkemizde olduğu gibi özellikle
asemptomatik ve presemptomatik olguların saptanması için çaba
gösterilmediği ülkelerde ağırlıklı olarak tıbbi tedaviye katılan hastalar
arasındaki ölümlere göre hesaplandığı için, gerçek enfeksiyondan ölüm
oranını tahmin etmek kolay değildir. Tüm hastalananlar içerisindeki ölüm
oranının çok daha düşük olabileceği tahmin edilmektedir.

Nisan 2020'nin sonuna kadar COVID-19 hakkındaki yayınlanmış kanıtların
sistematik bir incelemesine ve meta-analizine dayanarak yapılan
hesaplamada hastalığın enfeksiyon ölüm hızı (InfectionFatality Rate) %0,75
(%95 G.A.: 0,49-1,01) olarak tahmin edilmiştir (8).

COVID-19 ile ilgili henüz birçok konu belirsizliğini korumaktadır. Örneğin
ülkeleri pandemiye karşı benimsedikleri strateji ve sağlık sistemlerinin
yanıt verme kapasiteleri açısından karşılaştırabilmek için gereksinim
duyulan yaşa göre standardize edilmiş epidemiyolojik göstergeler henüz
hesaplanabilmiş değildir.

Bir salgında alınan kontrol önlemlerinin değerlendirilmesi için salgın
boyunca zamana bağlı olarak (Haftalık değerlendirmeler tercih
edilmektedir) sistematik bir izlem yaklaşımı benimsenmelidir. Bu izlem
sırasında, alınan kontrol önlemlerinin etkisini değerlendirebilmek için
olgu ölüm hızı, enfeksiyon ölüm hızı, atak hızı, yaşa özgü atak hızları,
ikincil atak hızı, temel üreme sayısı ve zamana bağlı üreme sayısı gibi
göstergelerde gözlenen değişimin irdelenmesi beklenir. Ancak ülkemizde
salgını kontrol altına almak için yapılan düzenlemelerin ve alınan kararların
etkisinin sistematik olarak değerlendirildiği bir yaklaşım söz konusu
olmamıştır. Sağlık Bakanlığı herhangi bir epidemiyolojik göstergedeki
değişimi içeren hiçbir resmi rapor yayınlamamıştır.

18