SOMA’DA MADENDE ÖLMEK KADER DEĞİLDİR
Soma’da madenlerin özelleştirilmesi, taşeronlaştırma ve rödövans gibi uygulamaların ve kamusal denetimin yeterince yapılmamasının acı sonuçları, her geçen gün canımızı daha çok yakıyor. Halen Soma’da çalışan nüfusun yaklaşık 15 bini maden işçisidir. Maden çalışanlarının yaklaşık 13.500’ü özel sektörde, 1.500’ü kamu madenlerinde çalışmaktadır ve maden çalışanlarının yaklaşık 12.000’i yeraltı çalışanıdır.
Sadece 2013 yılına baktığımızda bile neredeyse her ay maden işçilerinden kayıp yaşandığını ve de bu ölümlerin tümünün özel sektöre ait madenlerde olduğunu görebiliriz.
18 OCAK 2013- Manisa Soma Cenkyeri Beldesi Eynez bölgesi Soma Kömürleri A.Ş yeraltı linyit ocağında bir ölüm
26 ŞUBAT 2013 – Manisa, Soma Darkale Köyü Uyar Madencilik linyit ocağında bir ölüm
7 MAYIS 2013 – Manisa, Soma Ege Linyit İşletmeleri’nde bir ölüm
12 TEMMUZ 2013 – Manisa’nın Soma İlçesi Eynez bölgesi Soma Kömürleri A.Ş linyit ocağında bir göçük sonucu ölüm
1 AĞUSTOS 2013 – Manisa, Soma, özel sektöre ait maden ocağında bir ölüm
3 EKİM 2013 – Manisa, Soma, özel sektöre ait linyit ocağında bir ölüm
20 EKİM 2013 – Manisa, Soma, Uyar Madencilik linyit ocağında meydana gelen göçükte kalan 28 işçiden birinin ölümü
29 KASIM 2013 – Manisa, Soma, Soma Kömürleri A.Ş Cenkyeri, Işıklar bölgesinde linyit ocağında bir ölüm
2013’te giderek artan maden kazaları, ne yazık ki bu yıl da büyük kayıplara yol açmaya devam etmektedir.
Türk Tabipleri Birliği ülkemizde yaşanan doğal ya da insan eliyle oluşmuş tüm olağan dışı durumlarda sağlıkla doğrudan ya da dolaylı ilgili tüm yaşananların takipçisidir ve bu görevini asla bırakmayacak, yaşanan kayıplar hakkında kamuoyunu objektif bir gözle bilgilendirmeye ve kayıpların hesabını sormaya devam edecektir.
13 Mayıs 2014 Salı günü saat 15.00 sularında Manisa ili Soma İlçesi Eynez mevkiinde, Soma Kömürleri Yeraltı Kömür İşletmeleri’ne ait özel bir kömür madeninde trafo patlaması sonucu yangın meydana geldiği haberi üzerine TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Fatih Sürenkök, TTB Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Kolu üyesi Dr. Mustafa Vatansever, Manisa Tabip Odası Başkanı Dr. Derya Pekbayık, Manisa Tabip Odası önceki genel sekreteri ve Psikiyatri Uzmanı Şahut Duran ve Manisa Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Bülent Kundak ile Sağlık Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Manisa Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Zeynel Abidin Kaplan’dan oluşan bir heyetle saat 20.30 sularında Soma Devlet Hastanesi’ne ulaşıldı. Yolda İzmir ve Manisa Sağlık Müdürlüğü’nden bölgeye görevlendirilen ekiplerinin yöneticileriyle iletişime geçildi. Manisa Halk Sağlığı Müdürü Dr. Ziya Tay ile de durumla ilgili bilgi alışverişi sürdürüldü.
Bunun yanında bölgede görev yapan bir işyeri hekiminden, 700 civarında işçinin vardiya değişim saatinde kazaya maruz kalarak toprak altında kaldıkları öğrenildi.
Soma’ya varıldığında Manisa, İzmir, Balıkesir ve diğer çevre illerden ve ilçelerden çok sayıda ambulansın maden bölgesi ve hastanelere konuşlandığı görüldü.
Bu saatlerde güvenlik nedeniyle kazanın gerçekleştiği madene yaklaşılmasına izin verilmedi.
SOMA DEVLET HASTANESİ
Toplam 225 yatak, 42 uzman ve 12 pratisyen hekimle hizmetlerini sürdüren hastanede, başhekim Dr. Rüştü Parlakgüneş ve görevli başhekim yardımcısı tarafından çalışmaların organize edildiği gözlemlendi. Başta hastane kadrosundaki hekimler ve sağlık çalışanları olmak üzere, çevre ilçelerden gelen hekimlerin ve sağlık çalışanlarının özveriyle görev yaptığı görüldü. Özellikle Akhisar olmak üzere çevre ilçelerden ve illerden her uzmanlık alanından çok sayıda hekim hastanedeydi. Hastanede görevli ve gönüllü gelen sağlık çalışanı sayısının yeterli olduğu gözlendi. Ayrıca, İzmir Buca Seyfi Demirsoy hastanesinden psikologların da hazır bulunduğu görüldü.
Saat 21.00 itibarıyla Soma Devlet Hastanesi’ne 60’a yakın yaralının geldiği ve çoğunun karbonmonoksit zehirlenmesi olduğu gözlemlendi. Hastane morgunda 15’e yakın madenci cenazesi mevcuttu.
Hastanenin bahçesinde büyük bir izdiham vardı. Bilgi almak isteyenlerin sayısının giderek artmasının çalışmalarda aksamalara yol açmaya başladığı gözleniyordu.
Bu saatlerde CHP Muğla Milletvekili Prof. Dr. Nurettin Demir ve İzmir Milletvekilleri Alaattin Yüksel ve Mustafa Moroğlu acil servise gelerek çalışmalar hakkında bilgi aldı.
Kırkağaç Devlet Hastanesi’nde de, başta Başhekim Dr. Ali Münger olmak üzere hekim ve sağlık çalışanlarının büyük bir özveriyle çalıştığı gözlendi.
Soma’da olay saatinde kapalı olan bir özel hastanenin de olay nedeniyle açıldığı görüldü. Bu hastanede de yoğun bakımın hizmete açıldığı ve 4 hastanın bulunduğu, ayrıca 28 cenazenin olduğu saptandı.
Madenden cansız çıkarılan işçi sayısı arttıkça, cenazelerin saklanmasının bir sorun oluşturacağı fark edildi ve çıkarılan cenazeler için soğuk hava deposu bulunmasına dair önerilerde bulunuldu. Kızılay’a ait 2 TIR’ın ve bölgedeki bir soğuk hava deposuna cenazelerin toplanmasının, hastanede gereksiz kargaşanın önlenmesinde yardımcı olduğu gözlemlendi.
Soma Devlet Hastanesi’ne getirilen tüm hastaların isimleri anons edilmesine rağmen, diğer hastanelerde hastaların isimleri ancak gece yarısı 03 sularında duyurulmaya başlandı..
Kızılay gönüllüleri tarafından sağlık personeli ve yaralı yakınlarına su ve yiyecek gibi temel gereksinimleri ulaştırılmaktaydı.
KRİZ MERKEZİ
Kriz Merkezinde gidildiğinde tam olarak bir koordinasyonsuzluğun hakim olduğu gözlendi. Bir süre sonra Kamu Hastane Birliği yöneticileri ve Halk Sağlığı Müdürü de kriz merkezinde yerini aldı.
Gece 03.00’te Soma dışına sevk edilenler dahil toplam yaralı ve etkilenen sayısı incelendiğinde; Soma Devlet Hastanesi’nde 65, Savaştepe Devlet Hastanesi’nde 4, Bergama Devlet Hastanesi’nde 15, Akhisar Devlet Hastanesi’nde 14, Kırkağaç Devlet Hastanesi’nde 2 hasta olduğu Soma’da bulunan özel hastanelerde bulunan yaralılarla birlikte toplam 120’nin üzerinde yaralı ve etkilenen kişi tedavi görüyordu. Çoğu karbon monoksit zehirlenmesi olan bu olguların bir bölümünün kazaya uğrayanlar değil kurtarma personeli olduğu anlaşıldı.
Saat 4.30 civarında madene yeniden gaz dolduğu bilgisi geldi. Yine de bu saatlerde ambulanslarla yaralı sevki işlemi azalmıştı. Maden bölgesindeki arama kurtarma ve 112 ekipleriyle sürekli iletişim halinde olundu. Sabahın ilk saatlerine dek toplam 300’ün üzerinde madencinin kaza alanından tahliye edildiği bilgisi geldi.
Sabah saatlerinde Kırkağaç’ta cenazeleri muhafaza etmek üzere kullanılan soğuk hava deposunda 164 cenazenin olduğu ve İzmir’den gelen bir adli tıp uzmanının ve 4 savcının kimlik tespiti ve ölü muayenesi yaptığı görüldü. Ek olarak İstanbul ve diğer illerden 10’a yakın adli tıp uzmanının bölgeye ulaşmakta olduğu öğrenildi. Başlangıçta 17 cenazenin kargaşa nedeniyle otopsi yapılacağı düşünülerek İzmir Adli tıp morguna gönderildiği öğrenildi, cenazelerin çoğunun Karbonmonoksite bağlı asfiksi nedeniyle öldüğü gözlendi.
Sabah saatlerinden itibaren kaza bölgesinden ne yazık ki artık yaralı ve etkilenenler değil cenazelere ulaşıldığı bilgisi geldi. Dönüşe geçildiğinde yol boyunca çok sayıda cenaze aracının bölgeye gelmekte olduğu acıyla izlendi.
Kırkağaç’ta soğuk hava deposunun önüne UMKE çadırı kurulduğu ve bir gasilhane hazırlandığı görüldü. Türk Psikiyatri Derneği ve Sağlık Bakanlığınca görevlendirilen psikologların ölenlerin yakınları için psikososyal travma hizmeti için hazır olduğu gözlemlendi.
Dönüş yolunda Akhisar Devlet Hastanesi ziyaret edildi. Buraya sevk edilen 4 olgunun hiperbarik oksijen tedavisi için İzmir’de özel bir tıp merkezine sevk edildiği bilgisi alındı.
Sonuç olarak, yaklaşık 700 kişinin madende mahsur kaldığı kazada, olaydan yaklaşık 24 saat sonrasında, 14 Mayıs 2014 öğlen saatleri itibarıyla toplam 232 kişinin öldüğü açıklanmasına rağmen, ne yazık ki ölü sayısının gerçekte çok daha fazla olması beklenmektedir.
Halen bölgede psikososyal travma destek ekipleri haricinde hekim ve sağlık personeli görevlendirilmesine gerek olmadığı düşünülmektedir.
İŞ CİNAYETLERİ SONA ERSİN
Ölenlerin yakınlarına en içten üzüntülerimizi ve yaralılara acil sağlık dileklerimizi iletirken, yaşananların takipçisi olmaya devam edeceğimizi bildiririz.
Türk Tabipleri Birliği, ülkemizde yaşanan doğal ya da insan eliyle oluşmuş tüm olağan dışı durumlarda sağlıkla doğrudan ya da dolaylı ilgili tüm sorunların takipçisidir ve bu görevini asla bırakmayacak, yaşanan kayıplar hakkında kamuoyunu objektif bir gözle bilgilendirmeye ve kayıpların hesabını sormaya devam edecektir.
14.5.2014 Saat 11.30
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi
Manisa Tabip Odası