İşyerinde Psikolojik Tacize Tazminat Kararı

YARGI; İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZİ (MOBBİNG) TANIMLAYARAK, İHLAL OLARAK KABUL ETTİ VE MAĞDURA TAZMİNAT ÖDENMESİNE KARAR VERDİ.
Son yıllarda kamuoyunda sıklıkla tartışılmaya başlanan mobbing; psikolojik şiddet, baskı, taciz, rahatsız etme veya sıkıntı vermek anlamına gelmektedir. İşyerlerinde ise, bazen bir kişinin, bazen bir grubun, bir çalışan üzerinde uzun süreli sistematik bir baskı uygulaması durumunu açıklamak için kullanılmakta olup, kısaca “işyerinde duygusal taciz” olarak tanımlanmaktadır.
Mobbing duygusal bir saldırı olup; yaş, ırk, cinsiyet ayrımı gözetmeden taciz, rahatsız etme ve kötü davranış yoluyla herhangi bir kişiye yönelen saldırganlıktır. Genellikle kişiyi iş yaşamından dışlamak amacıyla kasıtlı olarak yapılmakta, çalışanın toplumsal itibarını düşürmeye yönelik saldırgan bir ortam yaratılarak kişi işten ayrılmaya zorlanmaktadır.
Bir araştırmaya göre mobbing, kâr amacı gütmeyen kuruluşlarda, okullarda ve özellikle sağlık sektöründe daha yaygındır.
Örneklemek gerekirse;
• Çalışanın şerefi, doğruluğu, güvenilirliği ve mesleki yeterliliğine saldırılması,
• Olumsuz, küçük düşürücü, yıldırıcı, taciz edici, kontrol edici iletişim kurulması,
• Verilen süre içinde başarılması zor görevler verilmesi,
• Çalışanın izole edilmesi, çalışandan bilginin saklanması ve kuralların sıkça değiştirilmesi,
• Çalışanın itibarını kaybetmeye, kafasını karıştırmaya, yıldırmaya, yalıtmaya yönelik davranışlarda bulunulması, utandırılmaya çalışılması, gibi davranışların uzun süreli ve sistematik bir biçimde uygulanması mobbing olarak değerlendirilmektedir.
Türkiye’de çok yeni bir kavram olarak ortaya çıkan mobbing, aslında İsveç, Finlandiya, Almanya, Fransa, Amerika ve Japonya gibi birçok ülkede 90’lı yılların başlarından beri çalışanların ve devletin gündeminde olup, yasalarında da yerini almıştır.
Ülkemizde ise, henüz herhangi bir yasada yer almasa da, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’nın, “işçinin kimliğinin korunması” başlıklı maddesinde yer alan cinsel tacizle ilgili hüküm genişletilerek, işverenin psikolojik tacizi de maddeye eklenmiştir. Madde henüz kanunlaşmamıştır.
Öte yandan ülkemizde de mobbing, dava konusu edilmeye başlanmış ve hatta Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 23.06.2008 tarihli kararı ile; ilk kez mobbing tanımlanmış ve Yerel Mahkemenin bu nedenle (mobbing) hükmettiği manevi tazminat da onanmıştır.
Mobbing’in kamu çalışanları açısından nasıl uygulanacağı sorusu da cevaplanmaya muhtaçtır. Sorun kamudaki mobbing uygulamaları yönünden yargıya taşınmamışsa da, ister kamuda, isterse özel sektörde çalışılsın mobbing kurbanı olunabileceği açıktır.
Bu nedenlerle mobbing dava sayısını arttırarak, bu yöndeki örnek kararları çoğaltmak, kamu sektöründe de -özel sektördekini aratmayacak yaygınlıkta- yaşanan mobbingi açığa çıkartmak için; hukuki işlem yapmayı düşünen hekimlerimizin odamıza başvurmalarını öneririz.