27 Temmuz 2018 Cuma günü Giresun’da 82 yaşında bir vatandaşımızın, hastanın kendisi olmaksızın hasta üzerine reçete yazdırmak talebinde ısrarcı olması sırasında güvenlik güçleri tarafından gözaltına alınmak istenirken hayatını kaybetmiş olduğunu basın yoluyla öğrenmiş bulunuyoruz. Ailesine başsağlığı diliyor bu acı kaybın tüm sağlık camiasında üzüntü yaratığını kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz.
Unutulmamalıdır ki hasta olmaksızın hekimlerin herhangi bir işlem yapması da hasta yakınlarının sağlık çalışanlarını buna zorlaması da Kanunlarımıza göre suçtur. Çünkü hekim kendisine başvuran kişinin kimliğini teyit etmekle sorumlu tutulmuştur. Türk Ceza Kanunu’nda, hasta olmadan reçete düzenlenmesi, rapor verilmesi ve benzeri sağlık uygulamalarında bulunulması halinde suçlu olunacağı hükmü yer almaktadır.
Giresun ilinde bir aile sağlığı merkezinde çalışan meslektaşımız, hasta yakını ile mevzuatı paylaşmasına rağmen olayın sağlıkhizmet sunumunu etkiler hale gelmesi nedeniyle konu hakkında “Beyaz Kod” bildirimi yapmak zorunda kalmış vehasta muayenesine devam etmiştir.
Beyaz kod bildiriminin ardından güvenlik güçleri sağlık merkezine gelmiş ve medyada da yer alan görüntülerden anlaşılacağı gibi olay hekimle hasta diyalogu sırasında değil, ters kelepçe ve biber gazının da kullanıldığı, şahsın polis tarafından gözaltına alınması sürecinde yaşanmıştır. Türk Tabipleri Birliği olarak sağlık çalışanlarına şiddet uygulanmasına karşı olduğumuz gibi, polisin güvenliği sağlama adı altında ciddi sağlık sorunlarına neden olan ve işkence olarak kabul edilen ters kelepçe ve biber gazı uygulamasına da karşı olduğumuzu belirtmek isteriz. (http://www.ttb.org.tr/kutuphane/bibergazi.pdf)
Hasta olmaksızın üçüncü şahıslar tarafından kanunsuz/usulsüz isteklerde bulunan kişilerce ısrarlı bir şekilde işlem yapılması taleplerinde bulunulması sağlık çalışanları ile kişiler arasında ciddi çatışmalara neden olmaktadır. Sağlıkta şiddet vakalarının büyük kısmını bu haksız taleplerin oluşturduğu bilinmektedir. Kanunsuz, haksız ve sonunda çatışma ve şiddete dönüşmeye neden olacak ısrarcı davranışların bildirilmesi için Sağlık Bakanlığı tarafından Beyaz Kod isimli bir uygulama mevcuttur. Sağlık Bakanlığı’nın bu uygulaması ile her gün giderek artan sağlıkta şiddet vakalarının önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık çalışanlarına, şiddet olayları ve şiddete dönüşme riski bulunan durumlarda 113 numaralı telefonun aranarak beyaz kod işleminin başlatılması tebliğ edilmiştir. Bu da göstermektedir ki meslektaşımız bu konuda doğru bir yaklaşımla gerekli olan prosedürü başlatmıştır.
Yine, hekimler hakkında yapılan soruşturmalarda SGK müfettişleri, defalarca hekimin kimlik kontrolü sorumluluğunun altını çizmiş ve hekimlere ceza vermekle kalmayıp bir de ağır ceza mahkemesinde hekimler aleyhine davalar açmıştır. Bu nedenle hastanın bizzat kendisinin sağlık kurumuna müracaatı zorunludur. (http://www.adanatabip.org.tr/sgk-basmufettisi-hekimlere-koruyucu-bilgi-verdi/). Geçtiğimiz yıl SGK İstanbul İl Müdürlüğü sadece İstanbul’da yüzlerce hekime, hastanın kendisi olmaksızın yapılan işlemlerden dolayı kamu zararının tahsilatı için milyonlarca liralık tebligat göndermiştir.
Kişinin sağlık kurumuna gidemeyeceği durumlarda ise 4443833 nolu telefon numarasını arayarak Sağlık Bakanlığı’nın hastanelerde bulunan Evde Sağlık Hizmetleri birimlerine müracaat etmeleri gerekmektedir. Mevzuata göre Evde Sağlık Hizmetleri aile hekimlerinin değil hastanelerin görevidir.
Meslektaşımız tarafından da bütün toplumun uymak zorunda olduğu yasal işlemlerin yapılmış olduğu açıktır. Sağlık sisteminden kaynaklı sorunların sorumlusu olarak sağlık çalışanlarının görülmesi/gösterilmesi son derece tehlikeli, yanlış ve haksız bir yaklaşımdır.
Sosyal medyada yapılan yorum ve paylaşımların sorumluluk duygusuyla ve medyada yer alan haberlerin araştırmacı gazetecilik ilkeleri çerçevesinde, yukarıda özetlenen mevzuatın da dikkate alınarak yapılması gerektiğini vurgulamak isteriz.
TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ