Zorunlu mesleki sorumluluk sigortası (ZMSS) 2010 yılından bu yana ülkemizde uygulanmaktadır. Sigorta primine kurum katkısının usul ve esaslarının düzenlendiği Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Kurum Katkısına İlişkin Usul Ve Esaslara Dair Tebliğ 21.7.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmış, 30.7.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
26.7.2014 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile bazı değişiklikler yapılmıştır. Özellikle birden çok yerde çalışma halinde birden çok sigorta poliçesi düzenlenip düzenlenmeyeceği, birden çok prim ödenip ödenmeyeceğine ilişkin tartışmalara yönelik düzenlemeler yapılan bu Tebliğ ile ilgili Türk Tabipleri Birliği’ne yöneltilen bir takım sorular ve cevapları aşağıdadır.
1- Kimler zorunlu sigorta yaptırmak zorundadır?
Kamu, özel sağlık kuruluşları ya da muayenehanesinde mesleğini uygulayan bütün hekimler, dişhekimleri ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar yasa gereği zorunlu mesleki sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır.
2- Sigorta yaptırmadan çalışmanın yaptırımı nedir?
Sigorta yaptırmak zorunda olduğu halde yaptırmayanlara mülki idare amiri tarafından para cezası verilir. Cezanın miktarı 2010 yılında 5.000 lira olarak belirlenmiştir. Yeniden değerleme oranlarına göre arttırıldığında 2014 yılı için geçerli miktar 6.868 liradır.
3- Sigortanın kapsamı nedir?
Zorunlu mesleki sorumluluk sigortası sigortalının tüm mesleki faaliyetini kapsar. Poliçede mesleki faaliyetin yerinin belirtilmemesi veya eksik belirtilmiş olması poliçe kapsamını etkilemez.
4- Poliçenin zaman bakımından kapsamı nedir?
Poliçe, sözleşme tarihinden önceki on yıllık dönemdeki veya sözleşme süresi içinde mesleki faaliyet nedeniyle ortaya çıkan zararlara bağlı olarak sözleşme süresi içinde yapılan tazminat taleplerine, bu taleple bağlantılı yargılama giderleri ile hükmolunacak faize ve sigortalı aleyhine ileri sürülen tazminat talebine ilişkin makul giderlere karşı poliçede belirlenen limitler dahilinde teminat sağlar. Ancak on yıllık dönemin başlangıcı 30 Temmuz 2009’u geçemez ve bir aydan fazla sigortasız kalınan dönemlerde meydana gelen olaylara bağlı olarak sigortalı dönemlerde yapılan ihbarlar için sigorta koruması yoktur.
Sigortalının mesleki faaliyetine son vermişse, geçmişe etkili teminatın yanı sıra, son sigorta sözleşmesi dönemindeki mesleki faaliyetinden dolayı sözleşmenin bitiş tarihinden itibaren iki yıl sonrasına kadar ortaya çıkabilecek talepler de teminat dahilindedir.
5- Sigorta primi ne kadar?
Tıpta uzmanlık dalları göre dört risk grubuna ayrılmış, en düşük risk grubu kabul edilen birinci risk grubundan başlamak üzere başlangıç primi 150-300-500-750 lira olarak belirlenmiştir. Pratisyen hekimler ikinci risk grubunda kabul edilmiştir.
Sigortanın yenilenmesinde önceki yıllarda herhangi bir ihbar ya da tazminat ödemesi yapılıp yapılmamasına göre %20’ye kadar indirimli ve %50’ye kadar zamlı prim belirlenmesi mümkündür.
6- Sigorta teminatı ne kadardır?
Her bir olay için azami teminat tutarı 400.000 TL’dir. Olay sayısının çokluğu halinde sözleşme kapsamında ödenecek toplam tazminat miktarı 1.800.000 TL’yi aşamaz.Teminat tutarı maddi, manevi tazminat ve yargılama giderleri için geçerlidir. Yargılama giderlerinin içinde hekimin kendini savunmak için yardım aldığı avukata ödediği vekalet ücreti de girmektedir. Avukata ödenen ücretin tamamı mı yoksa belli bir miktarının mı karşılanacağı konusunda sigorta şirketleri arasında bir uygulama birliği yoktur. Ancak en azından Türkiye Barolar Birliği’nin bu tür davalar için belirlediği avukatlık asgari ücret tarifesinde yer alan miktarın tamamının ödenmesi gerekeceği açıktır.
7-Kamuda çalışan hekimin sigorta primini kim ödeyecektir?
Sigorta hekim tarafından istediği sigorta şirketine yaptırılacak ve primin tamamını kendisi ödeyecektir. Daha sonra bunun yarısını döner sermayesi bulunan kurumlarda döner sermayeden, döner sermayesi bulunmayan kurumlarda kurum bütçesinden geri alacaktır. Geri ödemeler, sigortaya ilişkin poliçe veya sigorta şirketi ya da sigorta acentesinin kaşesini taşıyan prim ödeme makbuzunun bir örneğinin ibrazı üzerine ilgili kurum tarafından en geç otuz gün içinde yapılır.
8- Özelde çalışan hekimin primini kim ödeyecek?
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan hekimler için yapılacak sigorta sözleşmesinin primleri, işveren tarafından ödenir. Ödenen primin yarısı hekime yansıtılır.
9- Muayenehanesinde çalışan ya da aile hekimi olanların primini kim ödeyecek?
İlgili Tebliğ uyarınca, sadece kendi muayenehanesinde çalışanlar ile Sağlık Bakanlığı ile yaptıkları sözleşmeyle çalışan aile hekimleri sigorta primlerinin tamamını kendileri öder.
10- Kamuda, özelde ve muayenehanede eş zamanlı çalışan hekimin primi artacak mı?
Kamu sağlık kurum ve kuruluşunda görev yapan, aynı zamanda özel sağlık kurum ve kuruluşunda çalışan ve/veya mesleğini serbest olarak icra eden yahut birden çok özel sağlık kuruluşunda çalışan hekim için düzenlenecek poliçe için özel kurallar getirilmiştir.Buna göre hekimin bulunduğu risk grubu için belirlenen sigorta primine %35’ten fazla olmamak üzere ilave yapılarak farklı sağlık kuruluşlarındaki bütün çalışmaları teminat kapsamına alınacaktır.İkinci ve izleyen çalışmaların her biri için ayrı ayrı %35 ilavesi söz konusu değildir. Tebliğ ile belirlenen prim miktarı, birden çok çalışma sebebiyle en fazla %35’e kadar arttırılır.
11- Sigorta yapıldıktan sonra ikinci çalışma ortaya çıkarsa ne olacak?
Poliçe düzenlendikten sonra hekimin ikinci bir çalışmasının daha olması halinde zeyilname denilen bir ek belge düzenlenerek poliçenin hekimin tüm meslek faaliyetini kapsaması sağlanır. Bu durumda nihai poliçe primi, bu Tarife ve Talimat ile belirlenen prime kalan gün esasına göre en fazla %35 tutarında ilave edilmek suretiyle belirlenir.
12- Birden çok (kamu/özel/muayenehane) sağlık kuruluşunda çalışan hekimin primini kim ödeyecek?
Sigorta hekim tarafından yaptırılacak, birden çok çalışma sebebiyle en çok %35 artırımlı prim belirlenecektir. Hekimin çalıştığı kurumların prime katkısı, poliçe priminin istihdam eden kurum sayısına bölünmesi suretiyle belirlenir.
Örneğin çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı hekim A Üniversitesinde görevlidir ve aynı zamanda Özel B Hastanesinde de çalışmaktadır. Tek bir yerde çalışsa idi ödeyeceği prim 300 lira iken birden çok yerde çalıştığı için prim en fazla %35 arttırılarak (300+105) 405 lira olarak belirlenebilir. Hekim sigortayı %10 prim artışıyla 330 liraya yaptırmış ise bunun yarısı olan 165 lira A üniversitesi ile B özel hastanesi tarafından yarı yarıya ödenecektir.
13- Birden çok yerde çalışırken faaliyetin bir kısmının sonlanması halinde prim iadesi olacak mı?
Mesleki faaliyetin bütünüyle sonlandırılması halinde sigortanın kalan günlerine oranlama yapılarak prim iadesi mümkün iken mesleki faaliyet azalması halinde herhangi bir iade yapılmamaktadır.
14- Kamuda görevli hekimin acil serviste görevlendirilmesi halinde bu çalışması poliçe kapsamında olacak mı, prim neye göre hesaplanacak?
Poliçe sigortalının tüm mesleki faaliyetini kapsar. Kamu sağlık kurum ve kuruluşları için tümünü kapsayacak tek poliçe düzenlenir. Bu kuruluşlar bünyesinde görevli sigortalının naklen atama, geçici görevlendirme ve sair sebeplerle anılan kuruluşlar içinde mesleğini yürütmesi halinde ilave sözleşme düzenlenmez veya prim talep edilmez.Bu poliçe, kamu sağlık kurum ve kuruluşunda çalışan sigortalının kendi görev yeri dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde görevlendirildiği yerde tıp fakültesi ve uzmanlık alanı kapsamında yapmaya yetkili olduğu bütün mesleki faaliyetlerini de ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin kapsar.
15- Aile hekimlerinin mevcut poliçeleri kamu sağlık tesislerinin acil servis nöbetlerini kapsayacak mı? Prim artışı olacak mı?
Aile hekimlerinin acil sağlık hizmeti sunmak üzere görevlendirilmeleri durumunda sigortalının mevcut poliçesi, söz konusu mesleki faaliyetleri diplomaları kapsamında yapmaya yetkili oldukları bütün mesleki faaliyetlerini ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin kapsar.
